26 Νοε 2013



Παρουσίαση Βιβλίου
Νεότερη Ελλάδα. Μία ιστορία από το 1821.
Βερέμης Θάνος & Κολιόπουλος Ιωάννης
Εκδ. Πατάκης, 2013







Τούτη είναι η καλύτερη ιστορία της νεότερης Ελλάδας από όσες σήμερα κυκλοφορούν. Οι δύο συγγραφείς χωρίζουν την προσφορά τους χρονολογικά: Ο Κολιόπουλος ασχολείται με την ελληνική επανάσταση και τη δημιουργία του μετεπαναστατικού ελληνικού κράτους, τον αλυτρωτισμό και την πολιτική ζωή του δεκάτου ενάτου αιώνα. Ο Βερέμης αναλύει τον εικοστό αιώνα και τμήμα του εικοστού πρώτου, έως την αρχή του 2013. Το βιβλίο τους δεν μας θυμίζει μόνο τις «κατακερματισμένες» καταβολές μας, αλλά και τη διαχρονικότητα σοβαρών προβλημάτων, τα οποία επανεμφανίζονταν όποτε απουσίαζαν οι χρηστές ηγεσίες που είχαν προωθήσει τον εκσυγχρονισμό στη χώρα μας: Ιωάννης Καποδίστριας, Χαρίλαος Τρικούπης, Ελευθέριος Βενιζέλος, Κωνσταντίνος Καραμανλής.
Οι διακυμάνσεις της «κατακερματισμένης ελληνικής κοινωνίας» και ο ολέθριος συνδυασμός της με τον άκρατο λαϊκισμό, μετά τη δεκαετία του 1980, εξηγούν -κατά τους συγγραφείς- πολλά από τα φαινόμενα της σημερινής οικονομικής και κοινωνικής κρίσης. Το ειδικό κεφάλαιο για τη δημοσιονομική κρίση, αν και συνοπτικό, προσφέρει μία από τις καλύτερες ερμηνείες που κυκλοφορούν στις μέρες μας. Σε αυτό και στο τελευταίο κεφάλαιο των συγγραφέων (με τίτλο «Επίμετρο») επιχειρείται η σύνθεση των κοινωνικών και πολιτικών σταθερών που διατρέχουν ολόκληρο το βιβλίο.
Το κεφάλαιο, στο οποίο πραγματοποιείται η αντιπαράθεση του Κωνσταντίνου Καραμανλή με τον Ανδρέα Παπανδρέου (ως δύο πόλων του πολιτικού μας συστήματος), είναι από τα συναρπαστικά του τόμου: από τη μια, ο γειωμένος ρασιοναλιστής και κυνηγός της εισόδου στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα (δηλαδή στην οικογένεια των εκσυγχρονισμένων δημοκρατών), και από την άλλη ο ευνοημένος από τη φύση και την κοινωνία καθηγητής του Μπέρκλεϊ και επίδοξος μεταρρυθμιστής της ελληνικής κοινωνίας. Μεταρρυθμιστής, όμως, για καλό;
Οι συγγραφείς παρουσιάζουν μια αρνητική αλλά και προσεκτικά τεκμηριωμένη εικόνα του Ανδρέα Παπανδρέου, που θα εκνευρίσει τους παλιούς θαυμαστές του. Θεωρούν ότι από τον αρχικό ριζοσπαστισμό τύπου «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο» ώς τον κατοπινό του φιλοευρωπαϊσμό, ο Ανδρέας οδήγησε έντεχνα τους οπαδούς του μέσα από μια πολιτική έρημο που θυμίζει την πόλωση ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και τη σημερινή κυβέρνηση.
Μολονότι η ανάλυση του φαινομένου «Ανδρέας» από τους συγγραφείς είναι πρωτότυπη και προσεκτικά τεκμηριωμένη, εξακολουθεί να με βρίσκει επιφυλακτικό η πλήρης απόρριψη του ανδρός. Πιστεύω ότι από τους νεωτερισμούς που εισήγαγε με τον πολιτικό του λόγο, ο πιο χρήσιμος έτεινε στην αποκατάσταση της ενότητας των Ελλήνων, που είχε πληγεί καίρια από τον εμφύλιο πόλεμο του 1946-1949. Βεβαίως, η οικονομική πολιτική του ΠΑΣΟΚ (αλόγιστος δανεισμός και πελατειακές ενισχύσεις) επηρέασε καθοριστικά το σημερινό δημοσιονομικό μας πρόβλημα.
Ενδιαφέρουσα και πειστική είναι η παρατήρηση του Βερέμη ότι ο Καραμανλής δέχθηκε το μεγαλύτερο πολιτικό χτύπημα, στις αρχές της δεκαετίας του 1960, από τον Γεώργιο και όχι από τον Ανδρέα Παπανδρέου - τον οποίο ουδέποτε κατάλαβε. Παρακολουθούσε ο Καραμανλής με απορία έναν γητευτή του πλήθους που, αντίθετα από τον ίδιο, εξυμνούσε τους Έλληνες αντί να προσπαθεί να τους βελτιώσει. Έτσι το πόνημα των συγγραφέων καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η κοινωνία των πολιτών υπέστη σοβαρότατο πλήγμα από την παρουσία του Ανδρέα Παπανδρέου στην εξουσία. Με άλλα λόγια, ο πόλεμος κατά των «προνομιούχων» ενίσχυσε την επικράτηση των μετρίων στον δημόσιο βίο εις βάρος της αριστείας.
Το πιο ασυνήθιστο αλλά και ευπρόσδεκτο στοιχείο αυτής της Ιστορίας της Ελλάδας είναι ότι ένα ολόκληρο κεφάλαιο αφιερώνεται στον βαλκανικό περίγυρο της χώρας μας. Η ανάλυση των εξελίξεων της τελευταίας εικοσαετίας είναι πραγματικά εντυπωσιακή και ο χειρισμός της διάλυσης της πρώην Γιουγκοσλαβίας αντανακλά πλήρη νηφαλιότητα και γνώση του θέματος. Ευχάριστη επίσης έκπληξη για μια πολιτική και κοινωνική Ιστορία είναι η ενασχόλησή της με τον πολιτισμό. Λογοτεχνία, μουσική και ζωγραφική (ακόμη και τέχνη του δρόμου, των εικονογραφημένων περιοδικών και των σκίτσων στις εφημερίδες) έχουν το μερίδιό τους στο βιβλίο αυτό. Αξίζει να διαβαστεί πολύ προσεκτικά.
(κείμενο Θεόδωρου Κουλουμπή από την Καθημερινή).

21 Νοε 2013



Παρουσίαση μουσικής
340. Οι αμυγδαλιές
ΤΑ ΜΟΛΥΒΙΑ ΚΟΜΜΑΝΤΟΣ
Ηλεκτρονικός δίσκος

Με το όνομα Nefeli Walking Undercover η Νεφέλη Λιούτα παρουσιάζει τον 1ο δίσκο της στο ηλεκτρονικό δίκτυο. Η Νεφέλη είναι η τραγουδοποιός που απέσπασε το 1ο βραβείο των πρώτων Αγώνων Δημιουργίας Ελληνικού Τραγουδιού, που οργάνωσε η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Ενδιαφέρουσα παρουσία από κάθε άποψη. Σπουδές Νομικής, αλλά και βιολιού. Ήχος παραδοσιακού δημοτικού αλλά και πρωτοποριακή ενορχήστρωση. Πολυφωνία, αλλά και μινιμαλιστική χρήση οργάνων. Η νεαρή Νεφέλη γράφει την μουσική, τους στίχους και ερμηνεύει (πολλές φορές a capella) με αυτοπεποίθηση. Ζει στον 21ο αιώνα και φυσικά κάνει χρήση του πιο εξελιγμένου και σε λίγα χρόνια μοναδικού τρόπου επαφής με το φιλόμουσο κοινό: τον κυβερνοχώρο. Αντίο δισκογραφικές για πάντα. Μια επίσκεψη στην ιστοσελίδα της http://nefeliwalkingundercover.bandcamp.com/ και αγορά με ελάχιστο κόστος του συνολικού δίσκου της είναι το επόμενο βήμα. Το συγκεκριμένο κομμάτι έχει τίτλο «Αμυγδαλιές». Σ’ αυτό γίνεται χρήση των ακόλουθων μέσων: Φωνές , βιολί, πιάνο, αφρικάνικη σφυρίχτρα, κλαδιά δάφνης, ποτήρια με νερό !

Αμυγδαλιές
Όλες οι γιαγιάδες της γης αμυγδαλιές
δέντρα γύραν μπρος και γεμίσαν αυλακιές.
Χέρια ροζιασμένα που χουν μάθει στα καπνά
κι άλλα που σου λένε ιστορίες απ' τα παλιά.
Μαυροφορεμένα τα μάτια είναι πουλιά
και το χιόνι θάβει τις φουρκέτες στα μαλλιά.
Κάτω από τσεμπέρια κρύβουν τα πικρά
για να μη σκοτίσουν μ' έγνοιες τα παιδιά.
Μοναχά τις νύχτες στενάζουνε βαθιά
κι απ' τα στήθια ανασαίνει προσευχή στα σιωπηλά
για τον άνθρωπό τους που έσβησε γλυκά
και το βλέμμα στέλνουν τρυφερά εκεί ψηλά.
Όλες οι γιαγιάδες της γης ο θησαυρός
στα τσουκάλια γέρνουν μαγειρεύουνε το φως
και απλώνουν ρίζες χωμάτινα αλμπατρός
για να γίνουν δέντρα στον ουρανό παλμός.

14 Νοε 2013



Παρουσίαση μουσικής
339. Πίσω απ’ το παράθυρό μου.
KEΡΚΥΡΑ ‘82: ΑΓΩΝΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ
ΜΙNOS - EMI, 1982



Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα βιογραφικά στοιχεία του ο Χάρης Καβαλλιεράτος είναι αυτοδίδακτος μουσικός. Κατά τα άλλα έχει γνώσεις σχεδίου & ζωγραφικής αλλά και στοιχεία από την Α.Σ.Ο.Ε.Ε. Ένα μεγάλο κομμάτι της μουσικής του αναζήτησης είναι βασισμένο στην αρχαϊκή και νεότερη ελληνική ποίηση.
Έγραψε μουσική για θέατρο, κινηματογράφο, ραδιόφωνο, τηλεόραση, για ομάδες χορού, κουκλοθέατρο, για κινούμενα σχέδια και είχε την τύχη να συνεργαστεί με τον Μάνο Χατζιδάκι. Σε ραδιοφωνικές του ομιλίες από το 1986-1996 πραγματεύτηκε θέματα ιστοριογραφίας της μουσικής, επικεντρώνοντας σε σπουδές πάνω στις μουσικές καθιερώσεις, και στην Ιεροπραξία, ως αρχή της μιμήσεως της μουσικής.
Έχει κυκλοφορήσει 12 συλλογές τραγουδιών με το σύνολο μουσικής «Χάνομαι γιατί Ρεμβάζω». Είναι εγκατεστημένος με την οικογένειά του στις υπώρειες του Πανείου Όρους, όπου επιδίδεται σε λεπτές αγροτικές ενασχολήσεις.
Με το συγκεκριμένο κομμάτι «Πίσω απ’ το παράθυρό μου» έλαβε μέρος στους  Β΄ Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού του Μάνου Χατζιδάκι στην Κέρκυρα το 1982.
Το κομμάτι είναι σε στίχους Μαρίνας Κατσιώτη & το ερμηνεύει η Γιάννα Κατσαγιώργη.
Είσαι εκεί κι είμαι εδώ
πίσω απ’ το παράθυρό μου.
Όλες οι μέρες που τελειώνουν, που αρχίζουν, που περνούν
και τελειώνουν και αρχίζουν και περνούν
κοντά σου με οδηγούν.
Και κάτι φταίει όταν τα μάτια μου δεν σ’ έχουν.
Γλιστρώ στο θάλαμό σου σαν αέρας να μπω
τα βλέφαρά σου να κινούν.

7 Νοε 2013



Παρουσίαση μουσικής
338. Τι νάναι;
ORCHESTRAL SUITES
ΙΡΙΔΑ, 2009






Ορχηστρικές σουίτες του πολύ καλού συνθέτη Περικλή Κούκου, που ερμηνεύονται από την Συμφωνική Ορχήστρα της Ραδιοφωνίας της Σόφιας υπό την διεύθυνση του Valeri Vatchev. Το συγκεκριμένο κομμάτι έχει τίτλο «Τι νάναι» και αποτελεί μέρος της όπερας «Ο Κονρουά και οι κόπιες του».

1 Νοε 2013



Παρουσίαση μουσικής
337. Αντινομία
S/S Ionion 1934
MINOS – EMI, 1986

Τον Οκτώβριο του 1986 το συγκρότημα (ή καλύτερα το ντουέτο) «οι Ξέμπαρκοι» εκδίδουν την δική τους μουσική δοκιμή πάνω στον Νίκο Καββαδία. Η καλλιτεχνική αξία του δίσκου παραμένει αντιστρόφως ανάλογη των πωλήσεων και της αποδοχής του. Οι λιτές, σχεδόν υπαινικτικές ενορχηστρώσεις, οι τραχιές φωνές των Ηλία Αριώτη και Νότη Χασάπη είναι απόλυτα συμβατές με τον λόγο του Καββαδία...
Στον δίσκο δεν υπάρχει όμως μόνο η νευρικότητα και η κίνηση των λιμανιών και των εφήμερων ερώτων. Μια άλλη, βαθιά μελαγχολική ατμόσφαιρα αναδύεται από πολλά τραγούδια, αντικατοπτρίζοντας τους μικρούς θανάτους των αναχωρήσεων. Αυτά τα δύο παράλληλα σύμπαντα δεν είναι μια απλή εφεύρεση των Ξέμπαρκων• θα τολμούσαμε να πούμε ότι συνιστούν ακριβή μεταφορά και έκφραση του ποιητικού νοήματος του Καββαδία με μουσικά μέσα. Εκεί έγκειται και η ιδιαίτερη επιτυχία του δίσκου: η αποφυγή της μουσικής μανιέρας και ο ταυτόχρονος σεβασμός του ποιητικού περιεχομένου.
Δυστυχώς, το συγκρότημα δεν εξέδωσε άλλο έργο μετέπειτα. Ίσως το άστρο των Ξέμπαρκων να υπήρξε παράπλευρη απώλεια άλλων φωτεινών άστρων όπως ο…Σταυρός του Νότου…
Οι Ξέμπαρκοι κινούνται ρυθμικά σε πολύ πιο χαμηλή ένταση από άλλες προσεγγίσεις, οι μελωδίες τους δεν είναι όλες ευδιάκριτες, οι ερμηνείες τους είναι μάλλον ακατέργαστες…
Ο Καββαδίας έχει χαρακτηριστεί ως ο ποιητής της θάλασσας και των καραβιών. Το καράβι των Ξέμπαρκων είναι σκοτεινό, μουτζουρωμένο, αργοκίνητο και σάπιο. Είναι γκαζάδικο και με πάει στη Θεσσαλονίκη, σε ένα μακρύ ταξίδι μέσα στη νύχτα.
Το καράβι άλλων συνθετών που μελοποίησαν τον Καββαδία θα μπορούσε να είναι το πλοίο της γραμμής σε ένα νησί του Αιγαίου, γρήγορο, φρεσκοβαμμένο, φωτισμένο, σημαιοστολισμένο…
Λαμβάνοντας ως μόνο κριτήριο την καλλιτεχνική ουσία του έργου, μπορούμε να συμπεράνουμε με ευκολία ότι η περιθωριοποίηση και η λήθη δεν ταιριάζουν στο S/S Ionion 1934. Καλό είναι λοιπόν να ακούσουμε ξανά αυτό τον δίσκο, με την απόσταση των είκοσι και πλέον χρόνων από την έκδοσή του, αλλά και με την αμεσότητα που μια τυχερή συνάντηση ποιητικού λόγου και μουσικής κατάφερε να γεννήσει.
(Αποσπάσματα από εμπεριστατωμένο κείμενο του καλού φίλου Ηρακλή Οικονόμου από την ιστοσελίδα «Μουσικά Προάστια»).
Το συγκεκριμένο τραγούδι έχει τίτλο «Αντινομία» και το ερμηνεύουν οι Ξέμπαρκοι Ηλίας Αριώτης και Νότης Χασάπης.
Ο έρωτάς σου μια πληγή και τρεις κραυγές

στα κόντρα σκούζει ο μακαράς καθώς τεζάρει

Θαλασσοκόρη του βυθού χίλιες οργιές

του Ποσειδώνα εγώ σε κέρδισα στο ζάρι

και σ’ έριξα σ’ ένα βιβάρι σκοτεινό

που στέγνωσε κι εξανεμίστηκε το αλάτι

μα εσύ προσμένεις απ’ το δίκαιον ουρανό

το στεργιανό το γητευτή τον απελάτη

όταν θα σμίξεις με το φως που σε βολεί

και θα χαθείς μέσα σε διάφανη αμφιλύκη

πάνω σε πράσινο πετούμενο χαλί

θα μείνει ο ναύτης να μετρά τ’ άσπρο χαλίκι