30 Απρ 2013



Παρουσίαση βιβλίου
Πουλάμε τη ζωή, χρεώνουμε τον θάνατο
Δημητρούκα Αγαθή
Εκδ. Πατάκη, 2010

Βαρβαρότητα και ανθρωπιά, φτώχεια και μεγαλείο, ηρωισμός και όνειρο καθορίζουν τη μοίρα ενός μικρού κοριτσιού από κάποιο χωριό της Αιτωλοακαρνανίας, το οποίο, φτάνοντας στην εφηβεία, κατορθώνει να ξεφύγει από τον κλοιό της ελληνικής επαρχίας των δεκαετιών '60-'70 και να βρει τη ζωή στην Αθήνα, πλάι στον ποιητή Νίκο Γκάτσο και ανάμεσα σε προσωπικότητες που σηματοδοτούν την πνευματική και πολιτιστική ιστορία της νεώτερης Ελλάδας.
Η συγγραφέας, πενήντα δύο χρόνων σήμερα, προσπαθώντας να ανασυνθέσει την ταυτότητά της µε ποιητικό ρεαλισμό, αυτοαναλύεται χωρίς ίχνος μελοδραματισμού ή σκανδαλοθηρίας σ' ένα κείμενο γραμμένο µε μιαν ανάσα, για να διαβαστεί επίσης µε μιαν ανάσα, όπου ο πεζός λόγος εναλλάσσεται µε στίχους τραγουδιών, ποιήματα, θεατρικούς μονολόγους και διαλόγους προσώπων υπαρκτών, µη επινοημένων.
"Πρόκειται για το πρώτο βιβλίο μου που απευθύνεται σε ενήλικες αναγνώστες, οι οποίοι εύκολα θα αντιληφθούν ότι χρησιμοποιώ τη ζωή μου, παρ' όλες τις τραγικές αντιθέσεις της, ως αφορμή για να μεταφέρω βιωμένες μνήμες καθώς και δανεισμένες, για να καταθέσω μαρτυρίες αλλά και συναισθήματα και για να αποδώσω ατμόσφαιρες χωρίς παραμορφώσεις απ' τον χρόνο. Το προσωπικό μου όφελος; Ώσπου να κλείσουν οι δύο μήνες της συγγραφής, αισθάνθηκα την ψυχή μου να μαλακώνει, την ανάσα μου να δυναμώνει και να βρίσκω το πολύτιμο σθένος να αντισταθώ, μαζί με όσους αντιστέκονται, σε όλα αυτά που μας κάνουν να πουλάμε τη ζωή και να χρεώνουμε τον θάνατο, χωρίς να μαθαίνουμε ποτέ τι μένει."

"Δεκαεννιά χρόνια μετά, η Αγαθή Δημητρούκα ακόμα δεν αναφέρεται σ' εκείνη τη μέρα (του θανάτου του Νίκου Γκάτσου). Προτιμά να γράψει δυο λόγια παρηγοριάς που της «είπε» ο Γκάτσος λίγους μήνες μετά, στο όνειρό της. Αλλά και όλα όσα γράφει για την κοινή ζωή τους, κοντά είκοσι χρόνια, επίσης δεν θυμίζουν συνηθισμένη βιογραφία. Αντί να παρουσιάσει ένα βιβλίο δηλωμένα αφιερωμένο στον Γκάτσο, η ποιήτρια και μεταφράστρια που ταυτίστηκε μαζί του προτίμησε μια δική της «μυθιστορηματική αυτοβιογραφία».
Είχε ρίσκο η επιλογή της. Αν και οι στίχοι του σε μουσική των κορυφαίων συνθετών μας έχουν τραγουδηθεί από εκατομμύρια Ελληνες κι έχουν ακουστεί από τη φωνή της Νάνας Μούσχουρη σ' όλο τον κόσμο, ο Γκάτσος παρέμεινε ηθελημένα ένας «άγνωστος». Δεν έδινε συνεντεύξεις, δεν εξήγησε ποτέ γιατί δεν εξέδωσε άλλο ποιητικό έργο μετά την «Αμοργό» κι ούτε ποιος ήταν «ο Γιάννης ο φονιάς» ή η «Περιμπανού». Ομως η Δημητρούκα διακινδύνευσε να μιλήσει για κείνον μεσ' από τη δική της ιστορία ξετυλίγοντας τα δύσκολα παιδικά της χρόνια σ' ένα χωριό της Αιτωλοακαρνανίας, την καταφυγή στα πρώτα διαβάσματα κι ακούσματα, από τα δημοτικά τραγούδια ώς τον «Επιτάφιο» του Ρίτσου και το κόκκινο βιβλιαράκι του Μάο. Ως τη στιγμή που, διαπιστώνοντας ότι τη μετάφραση του «Ματωμένου γάμου» και τους στίχους των αγαπημένων της τραγουδιών υπογράφει ο ίδιος άνθρωπος, τηλεφώνησε γεμάτη θαυμασμό στον Γκάτσο.
Μια επικοινωνία ξεκίνησε τότε. Μετά το τρίτο τηλεφώνημα, ο ποιητής έστειλε στη φιλομαθή μαθήτρια δίσκους, βιβλία, μια πένα και ελβετικές σοκολάτες και αργότερα επισκέφθηκε ο ίδιος την οικογένειά της. «Άργησες είκοσι χρόνια!» της είπε όταν εκείνη ήρθε στην Αθήνα να τον δει. «Μάλλον έπρεπε να ήμουν εγώ είκοσι χρόνια νεότερος». Όμως μια ιδιαίτερη σχέση είχε αρχίσει να στεριώνει.
Η Δημητρούκα αφηγείται με ειλικρίνεια, παραστατικότητα και χιούμορ πώς μπήκε στην ιστορική παρέα του «Φλόκα» προσπαθώντας να μιμηθεί τους άλλους για να μην εκτεθεί «ως ανίδεη και ανόητη χωριατοπούλα». Πώς παρακολουθούσε προσεκτικά αλλά κι αχόρταγα τις συζητήσεις με τον Ελύτη «για ποίηση, για ποιητές και για παλιές συνήθειες, κορίτσια και ρουλέτες», αλλά και τ' αθυρόστομα αστεία με τους νεότερους, τον Ξαρχάκο, τον Μούτση και τον Κηλαηδόνη, που ο Χατζιδάκις δήθεν κάθε τόσο επανέφερε στην τάξη. Αυτή η ασυνήθιστη καθημερινότητα περιείχε και ανεπιτήδευτα μαθήματα στιχουργικής που ήταν ουσιαστικά μαθήματα σκέψης και ζωής.
Τα χρόνια περνούσαν, το αγρίμι των πρώτων σελίδων είχε βρει ταυτότητα, αλλά ο χρόνος παίζει το δικό του παιχνίδι: στον νέο προσφέρει ωριμότητα, στον ώριμο επιφυλάσσει τη φθορά. Κι αυτή, ωστόσο, καταγράφεται εδώ με ειλικρίνεια. Οι ιστορίες για στίχους με παράξενη γοητεία και για γάτες με παράξενα ονόματα, τον Κούνελο, την Καλημέρα και τον Τουπαμάρος, εναλλάσσονται αρμονικά, όπως η βαρύτητα και η ελαφρότητα. Συναισθηματική, αλλά ποτέ μελοδραματική, αποκαλυπτική αλλά ποτέ αδιάκριτη, η Δημητρούκα κερδίζει το στοίχημα της επιλογής της εξομολογούμενη με αγάπη και σεβασμό τον τρόπο με τον οποίο έμαθε πλάι στον Γκάτσο να ζει ποιητικά την καθημερινότητα και καθημερινά την ποίηση". (κείμενο ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ).

27 Απρ 2013



Παρουσίαση μουσικής
312. Το τραγούδι της Έλσας
ΤΟ ΜΠΛΕ ΠΑΛΤΟ
ΦΙΛΙΠΠΟΣ, 1998

Σπάνιος δίσκος που εξεδόθη στην Βέροια το 1998 και περιέχει ένα συμπίλημα έργων γνωστών μουσουργών όπως οι Β. Βαλαβάνης, Β. Κουρτίδου, Ε. Ιεροπούλου, Κ. Μπραβάκης, Θ. Λιόλιος, Π. Παυλίδης. Το συγκεκριμένο κομμάτι έχει τίτλο «Το τραγούδι της Έλσας» και είναι αφιερωμένο στη μνήμη του Μάνου Χατζιδάκι. Τους στίχους έχει γράψει η Mαίpη Μωραϊτοπούλου, τη μουσική ο Κώστας Μπραβάκης και το ερμηνεύει η Ελένη Αναγνώστου.
Το τραγούδι της Έλσας
Aχ καϋμενούλα Έλσα καϋμένο μου παιδί
καιρός ωραίος σήμερα να μην τονε χαρεί.
Έτσι θα λένε αύριο οι φίλοι κι οι εχθροί,
όταν θα έχω πέσει στου δράκου το παχνί .
Για μένα θάναι θάνατος γι’ αυτούς γιορτή και σκόλη
και θα γελούνε ήσυχοι γιατί γλυτώσαν όλοι.
Μα ένας ιππότης ξένος για με θ’ αγωνιστεί,
το δράκο θα σκοτώσει και θα μ’ ερωτευτεί.
Όμως κανείς δε σώθη απ’ του δράκου την οργή
κι ο ιππότης σκοτωμένος θα σέρνεται στη γη.

22 Απρ 2013



Παρουσίαση μουσικής
311. Ήρωες και θύματα
ΟΙ ΜΥΘΟΙ ΜΙΑΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ
ΣΕΙΡΙΟΣ, 1986

11/12
Οι «Μύθοι μιας γυναίκας» είναι η τελευταία ολοκληρωμένη δισκογραφική συνάντηση της Νανάς Μούσχουρη του ποιητή Νίκου Γκάτσου και του Μάνου Χατζιδάκι. Πρόκειται για ένα από τα πιο λυρικά και συμφωνικά έργα του μεγάλου συνθέτη... Σ’ αυτό συντελούν τόσο οι προσεγμένες ενορχηστρώσεις, που περιλαμβάνουν όργανα όπως βιολί, βιολοντσέλο, κόρνο, άρπα, φλάουτο, όμποε κ.ά., όσο και οι εξαιρετικές ερμηνείες της Μούσχουρη, η οποία αντιμετωπίζει με σεβασμό και συνέπεια το υλικό της: χωρίς να κάνει επίδειξη των φωνητικών της ικανοτήτων (παρόλο που τα τραγούδια είναι ιδιαιτέρως απαιτητικά) τραγουδάει με μία διακριτική μελαγχολία, χωρίς περιττό πάθος και θεατρινισμούς, τους ποιητικούς στίχους του Νίκου Γκάτσου..
Το συγκεκριμένο κομμάτι έχει τίτλο «Ήρωες & θύματα». Πρόκειται για το μοναδικό τραγούδι του δίσκου που δεν είναι του Νίκου Γκάτσου. Όπως γράφει κι η ίδια η στιχουργός στο βιβλίο «Νίκος Γκάτσος: Όλα τα τραγούδια» (εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ) «αιτία γι’ αυτή τη σφήνα ήταν η μεγάλη κούραση που είχε νιώσει ο Νίκος Γκάτσος με τις συνεχείς αναθεωρήσεις και αλλαγές ιδεών του Μάνου Χατζιδάκι. Δεδομένου ότι γνώριζα τη μελωδία αρκετά καλά, του υποσχέθηκα ένα “δωράκι”. Όταν όμως έδωσε τους στίχους στο Μάνο Χατζιδάκι κι εκείνος τελικά συμφώνησε, είπε: «Μάνο, πρέπει να σου αποκαλύψω ότι τα λόγια αυτά τα έχει γράψει η Αγαθή».
(κείμενο Δημήτρη Βαγενά, Ιστοσελίδα Ορφέας)
Πίσω απ’ το φεγγάρι το γεμάτο
κρύβεται συχνά εν’ αδειανό.
Κάνει τις καρδιές μας άνω κάτω
και ξαναγυρνά στον ουρανό.
Πίσω απ’ την αλήθεια κάποιο ψέμα
κρύβεται συχνά φαρμακερό
κι όσο βαφτιζόμαστε στο αίμα
λέμε πως νικάμε τον καιρό.
Ήρωες και θύματα
πάμε χέρι-χέρι,
όλα τα νομίσματα
όλα έχουν δυο πλευρές.
Του Θεού τα μάτια στάζουν θειάφι
των ανθρώπων μένουνε κλειστά.
Πως να δουν η μοίρα τι τους γράφει
ποιος πηγαίνει πίσω, ποιος μπροστά.
Γκρέμισε τις στέγες και τους τοίχους,
θέλω απ’ τη βροχή σου να βραχώ.
Σάλπιγγα ψυχή μου βγάλε ήχους
κι έμπα στην καινούργια Ιεριχώ

14 Απρ 2013











Παρουσίαση μουσικής
310. Το ταγκό της αδικίας
Η ΡΟΖΑΛΙΑ ΜΕ ΤΙΣ ΤΡΕΙΣ ΚΟΤΣΙΔΕΣ
ΟΥΤΟΠΟΣ, 2011

Η γνωστή πολυτάλαντη θεατρικοπαραμυθοσυνθέτις Εύα Ιεροπούλου «ξαναχτύπησε» με τη βοήθεια των τριών κοτσίδων της Ροζαλίας. Ένας δίσκος με την αφήγηση και τη μουσική μιας ιστορίας που αρέσει σε όλους εκτός... από έναν κουρέα.
Παίζει το καλοκουρδισμένο σύνολο Family Sound Machine , που το αποτελούν η Νίκη Μπραβάκη (βιολί),η Νεφέλη Μπραβάκη (πιάνο), ο Κώστας Μπραβάκης (κιθάρα) και η Εύα Ιεροπούλου ( τσέλο). Το συγκεκριμένο κομμάτι που θα μπορούσε να αποτελεί έναν «παγκόσμιο ύμνο των αδικημένων» ερμηνεύει η Μαρία Θωίδου.

Το ταγκό της αδικίας
Αυτή είναι μια μεγάλη αδικία
απέναντι σε ένα μικρό παιδί,
που δεν θα την αφήσω να επαναληφθεί.
Με πνίγει το παράπονο, με πνίγει η ταραχή
για τούτη την απαίσια σκευωρία,
που όταν ακουστεί και μαθευτεί,
ούτ’ ένας θα βρεθεί στην πόλη να χαρεί.
Θα νοιώσουν όλοι πίκρα, θα νοιώσουνε οργή
γι’ αυτή την απερίγραπτη αδικία,
που έγινε σ’ ένα μικρό παιδί.

5 Απρ 2013



Παρουσίαση μουσικής
309. Οι στάχτες των Αθηνών
ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΗ
LYRA, 1996


Μουσική που έγραψε η Ελένη Καραϊνδρου το 1979 για την ταινία του Χριστόφορου Χριστοφή «Περιπλάνη», όπου έπαιζε και ο Μίμης Φωτόπουλος.
«Η ιστορία της μουσικής της Ελένης Καραΐνδρου ξεκινά από τα βάθη της αρχαίας ελληνικής ύπαρξης και φθάνει στο σήμερα, το κοσμικό σήμερα. Μέσα από περιπλανήσεις, αναζητήσεις, οράματα, παλινδρομήσεις ανάμεσα στο πραγματικό όνειρο και την ονειρική πραγματικότητα, σχηματοποιείται (η μουσική της) με ηχητικές εικόνες που δεν αναφέρονται σε χώρο και χρόνο. Μοιάζουν να ίπτανται ανάμεσά μας. Έτσι... δεν έχουν τόση σημασία οι καταβολές και οι επιδράσεις, οι εκλεκτικές συγγένειες, οι διαλεκτικές σχέσεις, οι χρηστικές αξίες – το κέντρο της είναι πάντα το συναίσθημα και ο άνθρωπος» (κείμενο: Γιώργος Χαρωνίτης).
«Αν ο Όμηρος είχε συνθέσει μουσική, θα ήταν κάπως έτσι: σκοτεινή και μελαγχολική, αποπνέοντας τη γλυκιά αίσθηση του ζεστού κόκκινου κρασιού και την αρμύρα της θάλασσας. Θρηνητική και ερωτική συνάμα, η μουσική εκείνη θα τραγουδούσε την αγάπη και τον χαμό, το πάθος που σπρώχνει τον άνθρωπο να μεγαλουργεί.» (κείμενο: Michael Walsh)