Παρουσίαση μουσικής
51. Το ποτάμι
ΠΑΙΔΙ ΤΗΣ ΓΗΣ
LYRA 1995

8/10
Το 1966, ο Χατζιδάκις εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή, «Μυθολογία», η οποία περιέχει οκτώ ενότητες με 25 ποιήματα, δέκα εκ των οποίων, επέλεξε το 1977 να μελοποιήσει ο συνθέτης και δεξιοτέχνης της κιθάρας, Νότης Μαυρουδής. Η ενορχήστρωση είναι λυρική όπως και οι στίχοι του Μάνου. Δεσπόζει η κιθάρα και ακολουθούν οι ήχοι του βιολιού, του βιολοντσέλου, της άρπας, του μπάσου, του μαντολίνου, των κρουστών, αλλά και ενός διακριτικού κλαρίνου. Το κυρίαρχο στοιχείο των μελοποιημένων ποιημάτων είναι η λέξη και η έννοια «παιδί». Ο Μαυρουδής έδειξε ξεκάθαρα τις μουσικές καταβολές του από τον ποιητή-συνθέτη και προσέφερε ένα άκουσμα που το χαρακτηρίζει η ευγένεια, ο λυρισμός και η παιδεία. Δίσκος αισθητικής μιας άλλης εποχής, που και μόνο από την παρουσία του Μάνου Χατζιδάκι στη θέση του μελοποιημένου και όχι του μελοποιητή, αποκτά διαχρονική αξία. Το συγκεκριμένο κομμάτι ερμηνεύει ο Ηλίας Λιούγκος.
Το ποτάμι
Εκεί κάτω στο ποτάμι
ζούνε δυο μικρά παιδιά.
Τόνα βλέπει δεν ακούει
τ' άλλο ακούει μα δε βλέπει
και τα δυο ξέρουν πως πρέπει
να 'χουν μόνο μια καρδιά.
Εκεί κάτω στο ποτάμι
τα παιδιά μένουν παιδιά.
Το ποτάμι όλο γεμίζει
και τη θάλασσα ποτίζει.
Εκεί κάτω στο ποτάμι
ζει μια δύστυχη τρελή
π' αγαπούσε ένα πουλί.
Το παιδί που δεν ακούει
της σκοτώνει το πουλί
κι από τότε δε γνωρίζει
πως την βλέπει το ποτάμι
σαν γυναίκα ή σαν πουλί;
Το ποτάμι όλο γεμίζει
κι απ' τη θλίψη ξεχειλίζει.
Εκεί κάτω στο ποτάμι
ζούσ' ο κύριος Δικαστής.
Κυνηγούσε τα θηρία
κι αγαπούσε μια Κυρία
ως την ώρα που η τρελή
πνίγει την μικρή Κυρία
που τη νόμισε παιδί.
Κ' έτσι ο Δικαστής μονάχος
προτιμά να σκοτωθεί.
Εκεί κάτω στο ποτάμι
θάψανε το Δικαστή.
Το ποτάμι όλο γεμίζει
και την πίκρα μου ποτίζει.
Εκεί κάτω στο ποτάμι
ζει μια νύφη ερημική,
που σαν τέλειωσεν ο γάμος
έφυγε ο γαμπρός το βράδυ
και δεν ήρθε την αυγή.
Έτσι η νύφη στολισμένη
εκεί κάτω στο ποτάμι
έγινε κι αυτή κραυγή.
Το ποτάμι όλο γεμίζει
και το στήθος μου ξεσκίζει.
Εκεί κάτω στο ποτάμι
ζουν τρεις γέροι μοναχοί
δεν μιλάν δεν τραγουδάνε
δεν πεινάν ούτε διψάνε
μόνο κλαιν και προσκυνάνε
τα χορτάρια και ζητάνε
απ' το χώμα μιαν ευχή.
Μα εκεί κάτω στο ποτάμι
δε φυτρώνει η προσευχή.
Το ποτάμι όλο γεμίζει
και τη θάλασσα ποτίζει.