Παρουσίαση βιβλίου
Η μάσκα του κόκκινου θανάτου
Έντγκαρ Άλαν Πόε
Εκδ. Γράμματα, 1982







Τα διηγήματα του Εντγκαρ Αλαν Πόε κυκλοφορούν σε ποικίλες συλλογές και εκδόσεις και σε διάφορες μεταφράσεις, με αξεπέραστη εκείνη του Κοσμά Πολίτη, που προχώρησε πολύ βαθιά σε μια σκέψη και μια γραφή παραληρηματική.
Απ' όλα τα διηγήματά του, διάλεξα να επισημάνω χωριστά τη «Μάσκα του κόκκινου θανάτου», γιατί πιστεύω πως στάθηκε προφητική σε σχέση με τον ερχομό της περίφημης παγκοσμιοποίησης και τη μόνιμη απειλή μιας ακόμη «νέας τάξης πραγμάτων». Μου θυμίζει έντονα τα πυρηνικά καταφύγια που κατά καιρούς λέγεται πως κατασκευάζουν, για καλό και για κακό, οι κορυφαίοι της παγκόσμιας πλουτοκρατίας. Στο διήγημα οι άρχοντες κλείνονται σ' έναν πύργο όπου διασκεδάζουν με ποικίλους τρόπους συνεχώς, επί 24ώρου βάσεως, ενώ παράλληλα προστατεύονται από το μικρόβιο μιας τρομερής αρρώστιας που έχει απλωθεί στην περιοχή, θερίζοντας όσους δυστυχείς έχουν μείνει απ' έξω. Έτσι και σήμερα, και για να μιλήσω μόνο για τον δυτικό κόσμο, τα πράγματα έχουν ξεχωρίσει, μπήκαν τα όρια ανάμεσα σ' εκείνους που θα περνάνε καλά και στους άλλους που θα τους τρώει το άγχος της επιβίωσης όλο και περισσότερο με το πέρασμα του καιρού... (κείμενο Γιώργου Νοταρά, Ελευθεροτυπία).
Ο αναγνώστης που για πρώτη φορά διαβάζει τις ιστορίες του Πόε, παρατηρεί αμέσως την πρωτοτυπία και την ευφυΐα τους. Ο Πόε ήταν ένας εξαιρετικά έξυπνος άνθρωπος. Η ταχύτητα με την οποία μπορούσε να καταλάβει φιλοσοφικές και μεταφυσικές ιδέες ήταν τόσο αξιοσημείωτη όσο και η ικανότητα του να αφομοιώνει θεωρίες της γραμματικής, νέες τυπογραφικές μεθόδους και πρόσφατες επιστημονικές ανακαλύψεις.
Κι όμως, η πρωτοτυπία και η ευφυΐα είναι το λιγότερο απ' αυτά που προσφέρει ο Πόε στον αναγνώστη. Οι καλύτερες ιστορίες του ξεπηδούν χωρίς αμφοβολία από μια ψυχοπαθή πλευρά της προσωπικότητάς του, αλλά κι αυτό είναι λίγο, γιατί κανένας άλλος ψυχοπαθής διανοούμενος δεν έγραψε σαν τον Πόε. Είναι μάταιο να προσπαθήσουμε να τον εκτιμήσουμε με τα κριτήρια που συνήθως εφαρμόζονται στη φιλολογία: μας μεταδίδει κάτι που είναι ουσιαστικά ένας προσωπικός τρόμος και πόνος, και αντιδρούμε κατ' ουσία προσωπικά...

Η όχι πολύ καλή μετάφραση είναι του Γιαννη Ευαγγελίδη. Οι λοιπές επιλογές διηγημάτων της συλλογής δεν είναι εξαιρετικές. Σε περίπτωση που βρείτε το διήγημα σε άλλη έκδοση να την προτιμήσετε.