30 Ιαν 2011

Παρουσίαση βιβλίου
Η κορομηλιά
Κοσμάς Πολίτης
Εκδ. Πελεκάνος, 2005







Ο Κοσμάς Πολίτης (1888-1974) ήταν ένας απ' τους σημαντικότερους πεζογράφους της γενιάς του '30. Το πραγματικό του όνομα ήταν Παρασκευάς Ταβελούδης. Τα παιδικά του χρόνια δεν ήταν ευχάριστα: ο πατέρας του ήταν αυταρχικός και η φιλάσθενη μητέρα του πέθανε όταν εκείνος ήταν 12 χρονών. Στη δευτέρα γυμνασίου εγκατέλειψε το σχολείο και άρχισε να εργάζεται στην Τράπεζα Ανατολής και στη συνέχεια, στην Wiener Bank. Το 1918 παντρεύτηκε την Κλάρα Κρέσπι, ευγενή αυστροουγγκρικής καταγωγής. Μετά την Μικρασιατική Καταστροφή εγκατέλειψε τη Σμύρνη και εγκαταστάθηκε αρχικά στο Παρίσι, έπειτα στο Λονδίνο, και τελικά το 1924 στην Αθήνα, όπου έγινε και υποδιευθυντής της Ιονικής Τράπεζας, ένα χρόνο μετά.
Στα γράμματα εμφανίστηκε αιφνίδια, το 1930, σε ηλικία 42 ετών, ενώ ήδη είχε αξιόλογη επαγγελματική σταδιοδρομία, με το μυθιστόρημα Λεμονοδάσος. Η επιτυχία του έργου ήταν μεγάλη και προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση το γεγονός ότι ο ίδιος δεν έκανε καμία ενέργεια για να προβληθεί. Το 1934 μετατέθηκε στην Πάτρα, όπου έγραψε την Eroica, που εκδόθηκε το 1938 και τιμήθηκε με το Κρατικό Bραβείο μυθιστορήματος την επόμενη χρονιά. Απολύθηκε από την τράπεζα και από τότε ζούσε αποκλειστικά από τις μεταφράσεις του. Το 1944 έγινε μέλος του Κ.Κ.Ε. και αργότερα ιδρυτικό μέλος της Ε.Δ.Α. Το 1960 τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο διηγήματος για την Κορομηλιά του 1946.. Το 1961 εξελέγη επίτιμος Πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών και ένα χρόνο αργότερα δημοσίευσε το μυθιστόρημα "Στου Χατζηφράγκου", για το οποίο πήρε το Α' Κρατικό βραβείο μυθιστορήματος το 1964. Το 1967, την ημέρα του πραξικοπήματος, πέθανε η σύζυγός του κι ο ίδιος συνελήφθη και ανακρίθηκε ως αριστερός.
Τα τρία πρώτα μυθιστορήματα του Πολίτη, Λεμονοδάσος, Εκάτη και Εroïca έχουν χαρακτήρα κοσμοπολίτικο[3]. Το κεντρικό θέμα αυτών των μυθιστορημάτων είναι η αναζήτηση της "αυθεντικής ζωής". Αυτό που αναγνωρίστηκε αμέσως ως το αξιολογότερο χαρακτηριστικό της πεζογραφίας του Κοσμά Πολίτη ήταν η "ποιητικότητα" και ο "λυρισμός". Το δεύτερο σημαντικότερο χαρακτηριστικό της πεζογραφικής τέχνης του Πολίτη ήταν η συνεχής ανανέωση, όχι μόνο θεματολογικά, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, αλλά και μορφολογικά.
Η κορομηλιά είναι συλλογή διηγημάτων. Το συγκεκριμένο εξώφυλλο είναι από την συλλεκτική έκδοση του 1960 (Φέξης), με όμορφες ξυλογραφίες του Λεων. Χρηστάκη.
Μερικά αποσπάσματα:
... Τι ευτυχισμένα που δείχνουν τα χωριάτικα σπιτάκια! ... εκείνος ο λόγος της μητέρας μου εντυπώθηκε στο νου μου, κι ακόμα πιο βαθιά. Ύστερ’ από χρόνια τον συνδύαζα με το λατινικό ρητό που μάθαμε κατόπι στο γυμνάσιο: parva domus, magna quies. Απόμεινε και τούτο απ’ τα όνειρα που δεν πραγματοποίησα : η μεγάλη ησυχία μέσα σ’ ένα μικρό εξοχικό σπιτάκι. Κάποτε βεβαία, θα πραγματοποιήσομε όλοι μας τ’ όνειρό μου, θέλοντας και μη: θα βρούμε οπωσδήποτε τη μεγάλη, την τελειωτική ησυχία...


...Το δεντροπερίβολο μάκραινε την ισκιά του καθώς έγερνε ο ήλιος, το πολυτρίχι σάλευε ανάλαφρα μεσ’ το νερό... την ώρα τούτη ... όλα τα πράγματα στον κόσμο, συλλογιούνται.. και ψιθυρίζουνε τα μυστικά τους, τα κυπαρίσσια ξέρουνε πως μια μέρα θα τα πελεκήσουνε κατάρτια, γι αυτό τεντώνονται τόσο ψηλά...