Παρουσίαση βιβλίου
Ο ιατροδικαστής
Βασίλης Βασιλικός
Εκδ. Λιβάνη, 2002



Το μυθιστόρημα «Ο ιατροδικαστής» πρωτο-δημοσιεύτηκε το 1976 από τις εκδόσεις «Ερμής» και είναι ένα από τα πρώιμα αλλά και από τα πιο σημαντικά έργα του Βασίλη Βασιλικού. Ο συγγραφέας γεννήθηκε το 1933 και είναι από τους πολυγραφότερους (>80 έργα διαφόρων ειδών: μυθιστόρημα, νουβέλα, ποίηση, μαρτυρίες, ντοκουμέντα, θέατρο και χρονογράφημα) και γνωστότερους λογοτέχνες στην Ελλάδα και το εξωτερικό (βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε 33 γλώσσες).
Έγκλημα ή αυτοκτονία της Αναστασίας Αλφατρείδου; Ο ιατροδικαστής θα αποφανθεί απερίφραστα για το πρώτο, ενώ σύντομα θα υποστηρίξει τη δεύτερη εκδοχή. Ο εφοπλιστής που σκότωσε τη γυναίκα του, τον εξαγόρασε;
Την ιστορία μας την αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο ο βοηθός του ιατροδικαστή που είναι και ανιψιός, αυτός που αργότερα θα συμπράξει, επαναστατημένος, στην απαγωγή του γιου του εφοπλιστή.
Από το Α ως το Ω το μυθιστόρημα γράφτηκε στη μεθοριακή εκείνη ζώνη του φανταστικού και του ντοκουμέντου.
Ο Κ. Παπαντωνόπουλος γράφει στο περιοδικό ΔΙΑΒΑΖΩ: Στον Ιατροδικαστή ξαναβρίσκουμε απαράλλαχτη τη γνωστή από ανάλογα παλαιότερα έργα γραφή του Βασιλικού: τη συμβολική φόρτιση των ονομάτων ώστε να παραπέμπουν σε πρόσωπα, πράγματα και τόπους διαφανέστερα από τα πραγματικά, αλατισμένα συγχρόνως με κάποιες ιδιότητες που επιδιώκουν να τα καθιερώσουν ως σύμβολα τύπων ή της καρικατούρας τους … τα δάνεια από δημοσιογραφικά είδη τα δάνεια από τον κινηματογράφο.
Μερικά αποσπάσματα:
... τον έκαναν (σσ τον ιατροδικαστή) πολλές φορές γονδολιέρη του Αχέροντα. Έρχονται σε μένα, έλεγε, για να τους περάσω αντίπερα. Εγώ δεν έχω το δικαίωμα να αρνηθώ το ναύλο. Ο ταξιδευτής είναι σταλμένος από κάπου πιο ψηλά (τον Χάροντα εννοούσε). Κι έμενε μόνο η σκοτοδίνη : δίνη του σκότους, σκότος του δεινού...
... Περίεργος θείος (σσ ο ιατροδικαστής). Νεκροσάτυρος. Διάσημος στο πανελλήνιο. Όλες τις σημαντικές «τηλοψίες» , όπως έλεγε τις νεκροψίες, τις έκανε αυτός. Γιατί απόφευγε όπως ο διάβολος το λιβάνι να χρησιμοποιεί τη λέξη «νεκρός», σε σημείο που έφτανε να αντικαταστήσει τη «νεκρή φύση» με «ακίνητη» ... από το γερμανικό ... Ακόμα και τη Νεκρή θάλασσα απόφευγε. Την ονόμαζε αντιστρέφοντας τα γράμματα, θάλασσα του Κρίνου...
... Η σημασία μιας μέρας αποκτιέται πάντα αναδρομικά, όταν εκείνο που θα συμβεί, το τελεσίδικο, δώσει αξία στα πράγματα που δεν έχουν αφ’ εαυτού τους... Ένα γεγονός που κόβει το νήμα της ζωής μας κάνει να ψάχνουμε με επιμονή για τα στοιχεία εκείνα που προηγήθηκαν της ανακοπής της... Με το ατύχημα όλα αποκτούν μιαν άλλη διάσταση...
... Εκεί που πριν ακουμπούσε το σώμα της, σε έκταση ηλιοθεραπείας, πάνω στην ψιλή αμμουδιά, τρέχω και μ’ ένα φτυάρι μαζεύω τους κόκκους της άμμου που την ακούμπησαν κι ύστερα, με σιμιγδάλι, την ανακατεύω και την τρώω σαν χαλβά πολίτικο. Αμμοφαγία. Γεωφαγία....
...Το σώμα της, στιλπνό απ' το νερό, μόλις κυλίστηκε στην άμμο, απόκτησε τη θαμπή έκφραση του παλιού καθρέφτη, όπου όλα φαίνονται χωρίς να 'ναι κατ' ανάγκην ορατά. Και η γραμμή της χαράδρας που χωρίζει τα δύο ημισφαίρια μαύρισε σαν από έκλειψη ηλίου. Κυλιόταν πάνω στην άμμο, τα στήθια της τρεμόπαιζαν σαν κύματα, ώσπου τα σκέπασε με τα φτερά του ένας τεράστιος γλάρος. Από τη συνουσία της με το πουλί, εκείνη βγήκε κερδισμένη, γιατί της έμειναν κάτι φτερά που την ομόρφαιναν σαν άγγελο κι ο αφαλός της παρέμενε σκοτεινός, τρύπα επικοινωνίας με το σκοτάδι του Άδη...
... Κάθε πρωί αρχίζει μ’ ένα αίτημα: να γεφυρώσεις τη μέρα, έτσι που ανάμεσα στις δυο νύχτες, να υπάρξει συνέχεια ονείρου. Είναι τόσο επικίνδυνο το φως, προπάντων για μας τους τρωγλοδύτες...