Παρουσίαση μουσικής
186. Πιό πολύ κι’ από τα μάτια
ΔΕΣ ΤΙ ΛΑΜΠΡΟ ΦΕΓΓΑΡΙ
Eros Music 2005

6/18

Ο δίσκος αυτός περιέχει τραγούδια για παιδιά τραγουδισμένα από παιδιά της χορωδίας του Δημήτρη Τυπάλδου. Ο Μίκης Θεοδωράκης κάνει τα πρώτα συνθετικά του βήματα σε ηλικία μόλις 12 χρονών, γράφοντας «Ρομάντζες» για φυσαρμόνικα και τα πρώτα του τραγούδια. Το 1939 στον Πύργο αρχίζει να μελοποιεί ποιήματα απ' το «αναγνωστικό» του σχολείου του και τα βιβλία του πατέρα του. Έτσι, ντύνει με μουσική μεταξύ άλλων και το ποίημα του Παλαμά «Πιο πολύ κι από τα μάτια».
Ο ίδιος γράφει «Ακούγοντας τώρα ξανά τα Παιδικά Τραγούδια, ξαναβρίσκω τον πυρήνα του μουσικού εαυτού μου. Σε μερικά απ' αυτά θα βρει κανείς τα «μουσικά μόρια», τους «μουσικούς αρμούς», που μέσα απ' τα τραγούδια μου, που έγιναν αργότερα γνωστά, βρήκαν άμεση σχέση και απήχηση στον κοινό ακροατή, που είναι ο συνομιλητής μου».
Το συγκεκριμένο κομμάτι, όπως και πολλά άλλα του δίσκου υπάρχουν και στον άλλο δίσκο του συνθέτη με τίτλο: «40 τραγούδια για παιδάκια και παιδιά» με την χορωδία του Δημ. Ωδείου Λάρισας υπό τον Δ. Καρβούνη που εκδόθηκε το 1996. Προτιμήσαμε την απόδοση της χορωδίας Τυπάλδου για το μπρίο της και την πιο ρυθμική ενορχήστρωση, από την λυρική και κλασικότερη της «Λάρισας».

Πιό πολύ κι’ από τα μάτια αξίζουν
και τα λαχταρώ
τούτον τον καιρό
τα χειλάκια.
Λάμπουνε στο διάβα τους οι δρόμοι
σαν από χαρά.
Ξόβεργα τριανταφυλλιά
ξόβεργα τα χειλάκια
στα πυρά πουλιά.

Παρουσίαση μουσικής
81 Δυό μάτια
ΔΕΝ ΞΕΡΩ ΠΑΡΑ ΝΑ ΤΡΑΓΟΥΔΩ
ΕΚΠΑ 2004
17/19

19 εκλεκτοί σύγχρονοι συνθέτες μελοποίησαν, ποίηση του Παλαμά. Μια πρωτοβουλία Πολιτισμού, του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου. Ένα εξαιρετικής αισθητικής μουσικό ανθολόγιο. (ανάλογη παλαιότερη ανάρτηση Νο 17)
Το συγκεκριμένο τραγούδι συνέθεσε η Σοφία Καμαγιάννη και ερμηνεύει η Δώρα Πετρίδη.
Δυό μάτια
Του λύχνου μου το λάδι σώθηκε,
και ξαγρυπνώ. Τι νύχτα ! Άστρο κανένα,
στην άκρη απ’ το κρεββάτι μου ένα φάντασμα
κι απάνω μου δυό μάτια καρφωμένα.
Ο κόσμος δεν υπάρχει. Από της άβυσσος
ρουφήχτηκε τα στόματα. Σκοτάδια.
Μόνο δυό μάτια υπάρχουνε στ’ ανύπαρχτα,
δυό μάτια μοναχά γιομίζουν τ’ άδεια.
Μόνο δυό μάτια στα σκοτάδια φέγγουνε.
Όλα κοιμούνται, χάνονται, όλα σβούνε,
μόνο δυό μάτια με κοιτάζουν άγρυπνα,
δεν κλείσανε, ποτέ δε θα κλειστούνε.

Παρουσίαση μουσικής
52. Το στερνό νανούρισμα
EROS Y MUERTE
NAIVE 2007

3/5

Ενδιαφέρουσα συλλογή τραγουδιών της Αγγελικής Ιονάτου. «Υπάρχει κάτι πιο όμορφο από το να φέρνεις την ποίηση στον δρόμο; Μόνο η μουσική μπορεί να το κάνει αυτό», λέει η ίδια. Εγκατεστημένη εδώ και δύο δεκαετίες στη Γαλλία, όπου μελοποιεί ποίηση – ελληνική πρωτίστως – κοινωνώντας την στο γαλλόφωνο κοινό. «Η μουσική μας βυθίζει σε συναισθηματισμό και αυταρέσκεια. Ενώ η ποίηση είναι σιωπηλή και ηχεί μέσα μας με άλλο τρόπο. Με παρηγορεί όταν βλέπω την ποίηση να αντιστέκεται στον εκφυλισμό, στη χυδαιότητα της γλώσσας». Το συγκεκριμένο κομμάτι ερμηνεύει, όπως όλα άλλωστε, η ίδια η συνθέτις, έχει τίτλο «Ο μαύρος καβαλάρης» και είναι από το ποίημα «Ο τάφος» του Κωστή Παλαμά, που έχει ξαναπαρουσιαστεί (αριθμός ανάρτησης 10) σε άλλη μουσική σύνθεση.
Στο ταξίδι που σε πάει
ο μαύρος καβαλάρης
κοίταξε από το χέρι του
τίποτε να μην πάρης.
Κι αν διψάσης, μην το πιής
από τον κάτω κόσμο
το νερό της αρνησιάς,
φτωχό κομμένο δυόσμο !
Μην το πιής, κι’ολότελα
κ’ αιώνια μας ξεχάσεις.
Βάλε τα σημάδια σου
το δρόμο να μη χάσης.
Κι όπως είσαι ανάλαφρο
μικρό σαν χελιδόνι
κι άρματα δε σου βροντούν
παλλικαριού στη ζώνη
Κοίταξε και γέλασε
της νύχτας το σουλτάνο,
γλίστρησε σιγά κρυφά
και πέταξ’ εδώ πάνω.
Και στο σπίτι τ’ άραχνο
γυρνώντας, ω! ακριβέ μας
γίνε αεροφύσημα
και γλυκοφίλησέ μας.

Παρουσίαση μουσικής
17. Έρμα
ΔΕΝ ΞΕΡΩ ΠΑΡΑ ΝΑ ΤΡΑΓΟΥΔΩ
ΕΚΠΑ 2004

17/19

Το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο ζήτησε σε 19 εκλεκτούς σύγχρονους συνθέτες να μελοποιήσουν, δικής τους επιλογής, ποίηση του Παλαμά. Μια πρωτοβουλία Πολιτισμού, που απέδειξε πως η διαχρονικότητα των αξιών στην Τέχνη μπορεί να εμπνεύσει μουσικούς δημιουργούς στις αρχές του 21ου αιώνα και να αποτελέσει την αφετηρία για ένα εξαιρετικής αισθητικής σύγχρονο μουσικό αποτέλεσμα.Εκτός από την Δώρα Παναγοπούλου οι 18 άλλοι συνθέτες είναι: Ανδρέου, Αρχιμανδρίτης, Γιαζιτζιάν, Δεληβοριάς, Ζευγαδέλλης, Ζούδιαρης, Θεοδώρου, Καμαγιάννη, Κόκκαλης, Κραουνάκης, Λειβαδάς, Λουδοβίκος, Μάκρας, Ξυδάκης, Περίδης, Ρωσόπουλος, Τανάγρη, Χατζηνικολάου. Περιέχει ένα βιβλιαράκι 94 σελίδων με περιεχόμενα: 1)Στον απόηχο του Παλαμά (Γεώργιος Μπαμπινιώτης), 2)Η Επιστροφή του Παλαμά (Κώστας Γεωργουσόπουλος), 3)Μια ιδιότυπη μουσική ανθολογία (Ιωσήφ Βιβιλάκης), 4)Τα 19 ποιήματα, 5)Χρονολόγιο Κωστή Παλαμά, 6)Τεχνών επίσκεψις, 7)Στιγμές από τη συναυλία (φωτογραφίες).
Το συγκεκριμένο τραγούδι συνέθεσε η Δώρα Παναγοπούλου, η οποία παράλληλα με τη σύνθεση ασχολείται και με τη διδασκαλία, την ερμηνεία βυζαντινής μουσικής, τη μουσική αρθρογραφία, και παρουσιάζει στο 3ο Πρόγραμμα, μαζί με τη Σοφία Kαμαγιάννη την εκπομπή «21ος: Tάσεις και Πειραματισμοί». Ερμηνεύτρια η Δώρα Πετρίδη.
«Έρμα» 1944
Έρμα του δένδρου μου τα κλώνια, όλα γδυτά
ξερόφυλλο, χρυσόφυλλο στη μαύρη γη πεσμένο
Ποθητά πόδια, ω πόδια μαρμαροχυτά
πατήστε με σας περιμένω,
Έρμα του δένδρου μου τα κλώνια, όλα γδυτά
ξερόφυλλο, χρυσόφυλλο στη μαύρη γη πεσμένο
Τρανή πνοή με τα φτερά τα δυνατά
πάρε με δείρε με, σήκωσέ με,
γύρνα με, γύρνα, κατάλυσέ με,
σε περιμένω.
Φύλλο ξερό,
σε καρτερώ,
πόδια, πνοή,
Έρωτα, Θάνατε, Θεοί.

Παρουσίαση μουσικής
10. Ο τάφος
Μουσικό Ανθολόγιο
Eros Music 2002

13/14

Ο Νότης Μαυρουδής μελοποίησε μεγάλους Ελληνες ποιητές των οποίων τα έργα περιέχονται στα Ανθολόγια των Δημοτικών Σχολείων. Περιέχονται ποιήματα των Γεώργιου Δροσίνη, Γεώργιου Βιζυηνού, Ζαχαρία Παπαντωνίου, Άγγελου Σικελιανού, Κωστή Παλαμά, Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, Τέλλου Αγρα, Μιχάλη Στασινόπουλου, Κώστα Μοντη, Ρίτας Μπούμη-Παπά, Δημήτρη Μανθόπουλου, Αριστομένη Προβελέγγιου τα οποία ερμηνεύει υπέροχα η χορωδία του 6ου Δημοτικού Σχολείου της Κατερίνης. Πρόκειται για μια καταπληκτική έκδοση βιβλίου-δίσκου με 44 εικονογραφημένες σελίδες με παρτιτούρες και στίχους των ποιημάτων. Ένα απόκτημα για τα παιδιά και τους εκπαιδευτικούς και ένα υπέροχο δώρο που σέβεται και καλλιεργεί τα παιδιά.
Το συγκεκριμένο τραγούδι είναι μέρος από το τραγικό ποίημα "ο τάφος" που έγραψε ο Κωστής Παλαμάς το 1898, μετά τον θάνατο του τετράχρονου γιού του Άλκη. Το ερμηνεύουν με συγκινητικό τρόπο οι μικρές Κεραμιδιώτου & Καραβασίλη.
Στο ταξίδι που σε πάει
ο μαύρος καβαλάρης
κοίταξε από το χέρι του
τίποτε να μην πάρης.
Κι αν διψάσης, μην το πιής
απ’τον κάτω κόσμο
το νερό της αρνησιάς,
φτωχό κομμένο δυόσμο !
Μην το πιης, κι’ολότελα
κ’αιώνια μας ξεχάσης.
Βάλε τα σημάδια σου
το δρόμο να μη χάσης.
Κι όπως είσαι ανάλαφρο
μικρό σαν χελιδόνι
κι άρματα δε σου βροντούν
παλλικαριού στη ζώνη
Κοίταξε και γέλασε
της νύχτας το σουλτάνο,
γλίστρησε σιγά κρυφά
και πέταξ’ εδώ πάνω.
Και στο σπίτι τ’άραχνο
γυρνώντας, ω! ακριβέ μας
γίνε αεροφύσημα
και γλυκοφίλησέ μας.