Παρουσίαση Μουσικής

486. Tempus Fugit

Chronographies. 2021

 

Η Ρωξάνη Χατζηδημητρίου είναι Ελληνίδα συνθέτρια γεννημένη το 1992. Το συνθετικό της έργο περιλαμβάνει έργα για ορχήστρα, μουσικά σύνολα, ηλεκτροακουστική μουσική και μουσική για κινηματογράφο, θέατρο και σύγχρονο χορό. Το άλμπουμ της Chronographies, περιλαμβάνει εννέα συνθέσεις της που είναι επηρεασμένες από τη συνέργεια διαφορετικών μορφών τέχνης. Το συγκεκριμένο κομμάτι φέρει τον τίτλο «Tempus Fugit», που προέρχεται από ποίημα του ρωμαίου ποιητή Βιργίλιου. 

Παρουσίαση μουσικής 
485 Μνήμη Αμμοχώστου
Ανέκδοτο έργο
Μιχάλης Ανδρονίκου

Αυτό το τραγούδι με τίτλο "Μνήμη Αμμοχώστου" σε μουσική δική Μιχάλη Ανδρονίκου και ποίηση Νίκης Κατσαούνη ήταν αρχικά μια ανάθεση της Γιώργας Σολομώντος για ορχηστικό έργο για τσέλο και πιάνο, εμπνευσμένο από το ποίημα, για το φεστιβάλ Poetry Moves 2024, τον Οκτώβριο του 2024. Όπως εξομολογείται ο συνθέτης: «καθώς έγραφα αυτό το κομμάτι για τσέλο και πιάνο άρχισα να τραγουδώ το ποίημα και τελικά αποφάσισα να γράψω και το τραγούδι». 
Ο από παλιά φίλος της Μενεστρέλων Πολιτείας συνθέτης Μιχάλης Ανδρονίκου γεννήθηκε στη Λεμεσό το 1977 και κατάγεται από την κατεχόμενη Αμμόχωστο. Ζει στον Καναδά και δραστηριοποιείται παγκοσμίως. Εκτός των πολλαπλών ιδιοτήτων και τίτλων του είναι και Πρέσβης Πολιτισμού του Ελληνικού Ινστιτούτου Πολιτιστικής Διπλωματίας Κύπρου.
Έχει πλούσια παραγωγή συνθετική, δισκογραφική και εκπαιδευτική, και μια ακόμη (ίσως η σημαντικότερη) πριν από 6 χρόνια που ακούει στο όνομα… Ανδρέας! 
Το κομμάτι τραγουδάει η Λουκία Γκαρδιακού και την συνοδεύει στο πιάνο η Κατιάνα Γεωργά.
Μνήμη Αμμοχώστου
Κι ύστερ’ ανοίγει τα παράθυρα και μπαίνει.
Αγκάλες ήλιου
και κλωνάρια φεγγαριού
μεσ’ στα σεντόνια τα σκορπάει
κι ευωδιάζουν σαν άστρα
σε λιβάδια τ’ ουρανού.
Κι ύστερα κλείνει τα παράθυρα
και μένει.
Μελτέμι μέντας
που ξεστράτισε γι’ αλλού
κι άλλαξε γνώμη, «εδώ μ’ αρέσει», λέει
μοιάζει σαν θάλασσα, σαν μύθος
του βυθού,
που κρύβονταν μες σ’ όστρακο αρχαίο
και δεν γινότανε να ειπωθεί
παρά για λόγο απόκοσμο, σπουδαίο
κρυφά, γλυκά, χωρίς να ακουστεί.
(Ανοίγει τα παράθυρα και μπαίνει.
Νάμα σαν νόημα που κάπου με καλεί
άκουσμα γνώριμο απ’ την Αγία Ζώνη
κιούλι μυρίζει και γιασεμί).

 

Παρουσίαση μουσικής
484 Καλωσορίζοντας τον Φεβρουάριο
Μουσικά Σύνολα της ΕΡΤ “Οι μήνες τραγουδούν”
 
Η Σοφία Καμαγιάννη, παλιά κάτοικος της Μενεστρέλων Πολιτείας ξαναχτυπά. Αυτή τη φορά με μια μαγική συλλογή τραγουδιών για παιδιά (προσοχή:  όχι παιδικών τραγουδιών). Οι 12 μήνες, πάνω σε 12 ποιήματα του Φώντα Λάδη. Μουσική υψηλής έμπνευσης, ποικιλίας και πρωτοτυπίας. Ακούγοντας το σύνολο του «έτους» βλέπεις στη φαντασία σου ένα μιούζικαλ.
Τραγούδια που ακούγονται με αγαλλίαση από ενήλικες που έχουν μπουχτίσει από λαϊκές συνθέσεις για σκύλους σε στίχους όπου η λέξη «αγάπη» ή το ρήμα «αγαπώ» επαναλαμβάνονται από 150 έως 200 φορές.
Η ίδια γράφει:
Οι 12 μήνες αποτελούσαν ενιαίο έργο από τον Φώντα Λάδη, εξαρχής. Και έτσι τα αντιμετώπισα και εγώ. Ένιωσα ότι οι στίχοι είναι τρυφεροί, ευφάνταστοι και δημιουργούν εικόνες με πολύ λίγες λέξεις που «ηχούν». Και το ιδιαίτερο επίσης είναι ότι διατηρούν και μεταφέρουν κάτι από την παράδοση και τα χαρακτηριστικά των μηνών και των εποχών του χρόνου όπως τις ξέραμε, σε αντίθεση με αυτό που ζούμε σήμερα με τη μεγάλη κλιματική αλλαγή. Κάποιες συνήθειες βέβαια παραμένουν αναλλοίωτες. Σκέφτηκα ότι θα είχε ενδιαφέρον να έχει κάθε μήνας μια διαφορετική διάθεση, ανάλογα και με τους στίχους. Φυσικά, αντικειμενικά, κανένας μήνας δεν έχει μόνο μία πλευρά και όλοι έχουμε τις προτιμήσεις μας. Απλά έτσι ένιωσα πως δημιουργείται μια ροή που συμπεριλαμβάνει πολλά διαφορετικά συναισθήματα, έτσι ακριβώς όπως ρέει και ο χρόνος μέσα μας».
Το συγκεκριμένο κομμάτι αναφέρεται στον μήνα Φεβρουάριο και το τραγουδάει η Θεοδοσία Σαββάκη.
Καλωσορίζοντας τον Φεβρουάριο
Δυό γιορτές παράξενες ο Φλεβάρης κρύβει
Του Άγιου τετράδιου και του Άη μολύβι
Γράφε και μουτζούρωνε κι άντε πάλι σβήνε
Οι χειρότερες γιορτές τούτες σα να είναι
Έχει όμως κι άλλες δυό έτσι δε με μέλει
Του Αγίου παίζουμε και του Άη τεμπέλη
Ούτε τρελλο διάβασμα ούτε τρέλλο πάρτυ
Φεύγει ο κουτσοφλέβαρος, σέρνοντας το Μάρτη

 

Παρουσίαση Μουσικής
483 Danza Della Bambola
Έργα Γεωργίου Αξιώτη
2023, SUBWAYS
 
Ο Γεώργιος Αξιώτης ήταν Έλληνας συνθέτης που γεννήθηκε στη Μαριούπολη της Ουκρανίας το 1875, δραστηριοποιήθηκε στην Αθήνα, και πέθανε στη Μύκονο. Θεωρείται ότι είχε ιδιόρρυθμο χαρακτήρα, αντιπαθούσε τον Καλομοίρη και επέκρινε τις μεθόδους διδασκαλίας του πιάνου και της αρμονίας ,θεωρώντας ότι προξενούν «γερμανοποίηση» της παιδαγωγικής διαδικασίας. Προκάλεσε αντιδράσεις και αποσύρθηκε από το 1905 έως τον πρόωρο θάνατό του 49ετών στην ιδιαιτέρα του πατρίδα το 1924.
Το συγκεκριμένο κομμάτι ερμηνεύει το κουαρτέτο εγχόρδων L’ Anima (Στέλλα Τσάνη βιολί, Μπρουνίλντα Μάλο, βιολί, Αντώνης Μανιάς βιόλα, Λευκή Κολοβού βιολοντσέλλο.

 

Παρουσίαση Μουσικής
482 Γελώ και τραγουδώ
Παράδοξη νύχτα
ΜΒΙ, 1998

Ο διακριτικός συνθέτης Νίκος Γεωργάκης έχει πεί: «Γράφω πάντα μουσική πάνω σε στίχους, είναι το σενάριό μου, και μπορεί να πάρει ώρες η σύνθεση μιας μελωδίας για έναν και μόνο στίχο».

Η ηχογράφηση του δίσκου “ Παράδοξη νύχτα“ έγινε στο σπίτι του Ν. Γεωργάκη στην Θεσσαλονίκη. Τους στίχους έχει γράψει o Γιάννης Περδίκης, και το συγκεκριμένο τραγούδι ερμηνεύει ο Γιάννης Κιριμκίρογλου. Πρόκειται για ιδιαίτερο κομμάτι με πρωτότυπη ενορχήστρωση, με εξαιρετικά ευχάριστη αντίστιξη φλάουτου και βιολοντσέλλου.

Γελώ και τραγουδώ
Αν ξέχασες κι αν πέταξες, την ομορφιά κρατώ
Στα ψέματα μπερδεύτηκα, το όνειρο ξεχνώ
Φίλο σε θέλω στη χαρά, στον πόνο έμαθα να ζω
Γελώ και τραγουδώ, ποιόν ξεγελώ;

 

 

Παρουσίαση Μουσικής

481 Ήταν μια βραδιά
Philips, 1973

Νομίζω ότι όλοι οι Έλληνες, οι «παλιοί» εννοώ, γνωρίζουν την Βίκη Λέανδρος ή Βασιλική Παπαθανασίου, την ερμηνεύτρια που γεννήθηκε στην Κέρκυρα, αλλά μετανάστευσε την Γερμανία με τους γονείς της το 1959 και κέρδισε τον 1972 το βραβείο της Eurovision με την υποψηφιότητα του Λουξεμβούργου. Είναι γνωστή σαν τραγουδίστρια με > 100 εκατομμύρια δίσκους, αλλά έχει γράψει την μουσική και τους στίχους σε ένα τραγούδι, το « Ήταν μια βραδιά» 
Ήταν μια βραδιά
του καλοκαιριού
ήμαστε μαζί
σε μια ακρογιαλιά.
Μέχρι το πρωί
τη νύχτα αυτή
για την αγάπη μας
τραγουδούσαμε σαν τα παιδιά.
Ήταν μια βραδιά
του καλοκαιριού
γύρω μια δροσιά
και μέσα μας φωτιά.
Τη νύχτα αυτή
πώς άλλαξ’ η ζωή
τώρα σ’ αγαπώ
και μ’ αγαπάς.

Παρουσίαση μουσικής
480 Ωδή στην αβεβαιότητα
Τυρκουάζ
Minos-EMI, 2016
 
Η Μαρία Κηλαηδόνη είναι η μικρότερη κόρη της Άννας Βαγενάς και του Λουκιανού Κηλαηδόνη. Αν και σπούδασε κοινωνική λειτουργός και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην ψυχοθεραπεία, τελικά  
κάνει αυτό που αγαπάει,  μουσική. Γράφει στίχους, συνθέτει, και ερμηνεύει τα κομμάτια παίζοντας κιθάρα, μια αυθεντική τραγουδοποιός λοιπόν.
Ωδή στην αβεβαιότητα
Στην αναζήτηση μιας φωτεινότερης ζωής
Φορτώνουμε τ’αμάξι κι όπου πάει
Στο πλευρό μιας καλής παραδοχής
Ότι δεν έχουμε ιδέα που θα μας βγάλει
Στην αναζήτηση μιας ομορφότερης ζωής
Τις δουλείες που μας βαραίνουν παρατάμε
Και στην εικόνα αυτής της νέας εποχής
Τα μάτια κλείνουμε και κρυφά χαμογελάμε
Στην αναζήτηση μιας φωτεινότερης ζωής
Το βλέπω πως κανείς τον έλεγχο δεν έχει
Θα γίνει αυτό που είναι να γίνει στην τελική
Ο ήλιος φάνηκε, τα φώτα σβήσαν και πια δεν βρέχει.

479 Παρουσίαση μουσικής 
By any chance
Νεφέλη Φασούλη

Γνήσια τζαζ από μια γνήσια Ελληνίδα. Η Νεφέλη Φασούλη είναι και τραγουδοποιός, σπάνιο για γυναίκα, και συνθέτης τζαζ, σπάνιο επίσης για γυναίκα, και… Ελληνίδα. 
Απ’ το βιολί στη Νομική κι από εκεί στο Atheneum & το Ωδείο Αθηνών τζαζ τραγούδι. 
Εξαίρεση για την Μενεστρέλων πολιτεία οι αγγλικοί στίχοι. 
By any chance
Blame it on my ignorance
Sky fell on me at your glance , what a glance
Though you made it clear 
That you can't be near 
Someone who's fear of losing you, all the time
Life is but an empty dream,
Things may not be, after all, what they seem
I felt I was through 
Until I met you 
Well, I am done falling for you
By any chance do you love me?
I've noticed the change on your looks
Would you mind say it too?
If your loving, cannot be
Let the tender one be me, fine by me
I felt I was through
Until I found you,
I love you.

Παρουσίαση βιβλίου
Τα παράπονα των τροφών
Χάρης Κανδηλώρος
2023. Εκδ Βήτα Ιατρικές Εκδόσεις

 

Ο Ενδοκρινολόγος Χάρης Κανδηλώρος γράφει αυτή τη φορά ένα παραμύθι για παιδιά. Πρωταγωνιστές λαχανικά που μιλάνε ή κλαίνε, όσπρια που φωνάζουν, πίτσες που ουρλιάζουν, ζυμαρικά που κοροϊδεύουν, σαλατικά που χορεύουν και ένας πολύπαθος δημοσιογράφος ο Σόλων Σελίδας που προσπαθεί να πάρει συνέντευξη χωρίς να «του στρίψει». Το έργο περιλαμβάνει 12 «τραγούδια» και πολλά παιχνίδια-ερωτήσεις. Το στολίζουν οι υπέροχες εικόνες της Ναταλίας Πιμπλή. 

Παραθέτουμε την εισαγωγή του βιβλίου.

Το παραμύθι αυτό γράφτηκε κυρίως για να προάγει την υγιεινή Μεσογειακή Διατροφή στα παιδιά.

Απευθύνεται σε ηλικίες 5-11 ετών, δηλαδή σε παιδιά Νηπιαγωγείου και Δημοτικού. Είναι οι ηλικίες όπου -ακόμα- μπορεί κάτι να καταφέρει ένας γονιός. Αργότερα… «το παιχνίδι είναι πια χαμένο».

Στα παιδιά δεν έχουν καμία απολύτως επιτυχία οι παραινέσεις του τύπου «φάε παιδί μου σαλάτα γιατί κάνει καλό για την υγεία σου», ή μην τρώς πίτσες και λουκάνικα γιατί «σου κάνουν κακό». Τα παιδιά αφ’ ενός ρέπουν προς την γευστική απόλαυση και αφ’ ετέρου αποφεύγουν πολλές τροφές λόγω του φόβου της κακής γεύσης. Συχνά όμως η αποφυγή αυτή, που ως διεθνής ιατρικός όρος λέγεται νεοφοβία (neophobia), έχει να κάνει στην πραγματικότητα με τον «φόβο του αγνώστου».

Ο σκοπός λοιπόν αυτού του παραμυθιού δεν είναι να αποτελέσει ένα μάθημα γεμάτο με «πρέπει» και «μή», αλλά να γνωρίσει στα παιδιά άγνωστες τροφές, άγνωστες όχι μόνο γευστικά αλλά και σαν οντότητες∙. Προσπαθεί μέσα από την πλοκή και τα αστεία σημεία της διήγησης να γνωρίσει ονόματα στο παιδί, ενδεχομένως να το κάνει να ενδιαφερθεί να ψάξει τις εικόνες και ίσως, ίσως τελικά, αν του γίνουν οικεία και συμπαθή, να τα δοκιμάσει και στο πιάτο του.

Αν το καταφέρει αυτό, και έχει μια διατροφή πλούσια σε ποικιλία λαχανικών, οσπρίων, δημητριακών και φρούτων, όχι μόνο θα είναι ένα υγιέστατο παιδί, αλλά και ελεύθερο από περιορισμούς και  όρια. Ένα παιδί που τρώει τα πάντα θα γίνει ένας ενήλικας που τρώει τα πάντα, άρα ένας άνθρωπος άφοβος, ελεύθερος και θωρακισμένος απέναντι σε ασθένειες.

Το βιβλίο αυτό είναι «οικογενειακό», δηλαδή διαβάζεται από το παιδί, (ή στο παιδί) με την παρουσία αγαπημένου ενηλίκου, γονέα ή εκπαιδευτικού.

Στο δεύτερο μέρος, μετά την διήγηση, υπάρχει ένα εκπαιδευτικό κομμάτι με ερωτήσεις, ζωγραφική, παιχνίδια και κρυπτόλεξα.

Ο γονιός, ή ο δάσκαλος θα βρουν επίσης στην τελευταία σελίδα, στον επίλογο, μερικές πληροφορίες που θα τους χρειαστούν για να απαντήσουν σε ερωτήματα που θα γεννηθούν στο παιδί στην διάρκεια της διήγησης. 

 

Παρουσίαση μουσικής
478 Η νοσταλγός
Χάρτινες γροθιές
Ψηφιακός δίσκος 7/2023
 
Από τον φρέσκο (Ιούλιος 2023) 1^ο δίσκο (ψηφιακό) της νεαρής τραγουδοποιού Κατερίνας Χαρμπή «Χάρτινες γροθιές» διαλέγουμε ένα μικρό μαργαριτάρι που ερμηνεύει με την δωρική φωνή της.
Ενορχήστρωση με αγαπημένα μαντολίνο και ακορντεόν του Δάνη Κουμαρτζή.
Πάρα πολύ καλός στίχος, αυθεντικός, λιτός αλλά και μεστός, γεννάει 100 εικόνες.
Μια μικρή ελπίδα μέσα στο σύγχρονο μουσικό ελληνικό βούρκο.
 
Η νοσταλγός
πάρε μια βάρκα στα ανοιχτά μαζί να πάμε
με τα χέρια σου κουπιά να προχωράμε
κάν' το καφτάνι μου πανί
να 'ναι η μέρα μας γιορτή
να 'ναι ο άνεμος πυξίδα να τραβάμε
σαν η σελήνη θα φεγγίζει μες το μαύρο
και το καφτάνι θα ανεμίζει σαν πηδάλιο
σαν τα παιδάκια θα κοιτάμε
σε νέα γη που προχωράνε
και τη ζωή ανακαλύπτουν να αγαπάνε
θα 'ναι η ματιά σου σαν κεράκι που δε σβήνει
θα 'μαι εγώ το καραβάκι μες τη δίνη
θα 'ναι η βόλτα μας κρυφή
σαν την αρχαία συνταγή
που ψάχνει ο κόσμος τη μιζέρια του να λύνει
και άμα στα βράχια το σκαρί μας θε να πέσει
άσε το χέρι σου στο χέρι μου να δέσει
και ένα εκκλησάκι στην κορφή
την τελευταία τη στιγμή
θα μας θυμίζει την ελπίδα που δε σβήνει
σαν καντηλάκια τα αστέρια κρεμασμένα
μέσα στο μαύρο του ουρανού μόνο για σένα
το καλοκαίρι η ζωή
πάντα μυρίζει γιασεμί
και όλοι οι ήχοι της άπιαστη μουσική
ο ουρανός και το νερό γίνονται ένα
σώματα χάνονται και στέκουν ξεχασμένα
στη θάλασσά σου μια βουτιά
η τελευταία πινελιά
μες της ζωής την μπερδεμένη ζωγραφιά

Παρουσίαση Μουσικής 

477 Το λουλούδι της φαντασίας 

Το τραγούδι της ζωής 

ΔΕΠΑΠ 2002 

 Ο Κυριάκος Σφέτσας έγραψε την μουσική για το ντοκυμαντέρ του Τώνη Λυκουρέση, «Το τραγούδι της ζωής» που όπως γράφει ο συνθέτης: πραγματεύεται ένα σημαντικό γεγονός της νεώτερης ιστορίας μας, τνη διάσωση από τη θηριωδία των Ναζί στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, των Εβραίων της Ζακύνθου. Οι εικόνες, τα ντοκουμέντα, η έγκυρη ιστορική αφήγηση, η δραματοποιημένη δόμηση, οι άκρως συγκινητικές μαρτυρίες των Ζακυνθίων αλλά και όσων Εβραίων επιζούν ακόμη, με εντυπωσίασαν και με συγκίνησαν. Κι έτσι, σε τέτοιο κλίμα, άρχισα να γράφω, θέλοντας κι εγώ να αποδώσω, στο ελάχιστο έστω, φόρο τιμής σ’ αυτούς που πρόταξαν τα στήθη τους στη βαρβαρότητα των κατακτητών, για τη σωτηρία των συνανθρώπων τους, αλλά και προς τους κυνηγημένους που από τον 16ο αιώνα κατοικούσαν στο νησί, και που ήταν πια η πατρίδα τους! Η μουσική αντλεί από τον μεσαιωνικό πλούτο, την κεντροευρωπαϊκή παράδοση (εποχές και γεωγραφικά σημεία που έζησαν οι Εβραίοι), από την Επτανησιακή μουσική γλώσσα, και τέλος από το Ισραηλινό φολκλόρ. Η ορχήστρα νυκτών εγχόρδων καλύπτει όπως είναι αυτονόητο την επτανησιακή πλευρά, ενώ το ακορντεόν, το φλάουτο, η τρομπέτα και τα κρουστά καλύπτουν, από άποψη ύφους και ενορχήστρωσης, μια συνήθη ισραηλίτικη λαϊκή ορχήστρα. Το λουλούδι της φαντασίας γράφτηκε ειδικά για την Ορχήστρα Νυκτών Εγχόρδων του Δήμου Πατρέων, μέσα από την καθαρά δική μου επιθυμία να προσφέρω στην ορχήστρα και στους νέους μουσικούς της, ένα μικρό δώρο από τα βάθη της ψυχής μου, και να εκφράσω με αυτόν τον τρόπο τις ευχαριστίες αλλά και τη συμπάθειά μου, για τις όμορφες πραγματικά στιγμές των αλλεπάλληλων συνεργασιών μας. Η πιο σωστή βέβαια διατύπωση θα ήταν ολονυχτίες, αφού επί μέρες και κυρίως νύχτες, κλεισμένοι στη κυριολεξία στο στούντιο, μου πρόσφεραν χωρίς καμιά επιτήδευση τον καλύτερο εαυτό τους. Πρέπει να ομολογήσω ότι είχα πολύ καιρό να αισθανθώ τόσο όμορφα, κάνοντας μουσική με εκτελεστές μη επαγγελματίες, αλλά όμως με μουσικούς που αγαπούν τη μουσική με ασίγαστο πάθος. Αυτό είναι κάτι το ανεκτίμητο, και μπορεί να προέλθει μόνο από νέους! Εύχομαι, τα παιδιά αυτά να μην ενηλικιωθούν ποτέ, με το δικό μας τουλάχιστο τρόπο, παραμένοντας για πάντα εραστές της τέχνης τους. Μελωδίες και ρυθμοί που τριγυρνούν στ’ αυτιά μας κόσμους της Ευρώπης και της Λατινικής Αμερικής, ενορχηστρωτικά συμπλέγματα που περιοδεύουν ενίοτε απλά κι άλλοτε με πληθωρική συνθετότητα, μέσα από ποικίλες συστοιχίες των οργάνων της ορχήστρας, ήχοι του σινεμά, μοναχικές στιγμές, καταστάσεις ευτυχίας και έρωτα, χορευτικές περιπτύξεις σαν και ‘κείνες που είχα με τη μικρή μου Όλγα, μια βόλτα στις όχθες του Σηκουάνα καθώς και το φως ενός λουλουδιού της νύχτας, είναι κάμποσα από όσα μπορεί να συνέβησαν σε αυτή μου τη διαδρομή…

 

Παρουσίαση μουσικής

476. Μη λες τίποτα
1965, Belter (Ισπανία)
 
Το τραγούδι «Μην λές τίποτα» είναι μια από τις λίγες συνθέσεις του σχετικά άγνωστου Αντρέα Οικονόμου. Τους στίχους έχει γράψει η ηθοποιός και τραγουδίστρια Φραντζέσκα Ιακωβίδου. Ερμηνευμένο από  την Ζωή Κουρούκλη το 1965, είχε πάρει το Α’ βραβείο στο 7ο Μεσογειακό Φεστιβάλ τραγουδιού της Βαρκελώνης.
Μη λες τίποτα, μη λες τίποτα,
θα φύγεις, το ξέρω,
μη λες τίποτα, μη λες τίποτα,
διπλά θα υποφέρω.
Δε θέλω απ’ τα χείλη σου την πίκρα να πιω,
τα χείλη που μου μίλαγαν μονάχα γι’ αγάπη,
μου το `πανε τα μάτια σου, πικρό μυστικό,
μου το `πε η καρδιά μου από σένανε γεμάτη.
Προχώρησε το δρόμο σου, δεν ήταν γραφτό
να βλέπουμε τον έρωτα κι οι δυο με ίδια μάτια.
Μη λες τίποτα, μη λες τίποτα,
θα φύγεις, το ξέρω,
μη λες τίποτα, μη λες τίποτα,
διπλά θα υποφέρω.

Παρουσίαση Μουσικής
475 Ο γάμος
Τα δώρα
Μετρονόμος 12/2022
 
Ο συνθέτης Γιώργος Νικητόπουλος κυκλοφόρησε το δεύτερο άλμπουμ του με τίτλο «Τα δώρα».
Περιέχονται 10 μελοποιημένα ποιήματα του Μίλτου Σαχτούρη.
Το τραγούδι «ο γάμος» ερμηνεύει η Ηρώ Σαΐα.
Ο ΓΑΜΟΣ
Ένα περίστροφο
που εκπυρσοκρότησε
μες σ’ ένα σύννεφο
από καρδιές
ένα αυτοκίνητο
δίχως λουλούδια
με πολλά όμως γέλια
ένα αυτοκίνητο
σα μες σε τάφο
σα μες σε θάλασσα
μες απ’ τα κύματα
μες στους καπνούς
προβαίνουν δάχτυλα
και δαχτυλίδια
μαύρα κεφάλια
τα χείλια ανοίγουν
και ψιθυρίζουν
χαμογελούν
η γριά  ο γέρος
χαμογελούν
για τα στεφάνια
για τα φορέματα
για τη λεβάντα
για τα ψωμιά
και τα κουφέτα
για τ’ αυτοκίνητο
που πρώτα στάθηκε
για τ’ αυτοκίνητο
που όρμησε χάθηκε
για το περίστροφο
που εκπυρσοκρότησε
μες σ’ ένα σύννεφο
από καρδιές

Παρουσίαση μουσικής

474 Travel for solo guitar

O Δημήτρης Σβυντρίδης είναι καθηγητής κιθάρας στο Μουσικό Σχολείο Κομοτηνής. Συνθέσεις του έχουν βραβευτεί σε πολλές εκδηλώσεις 

 

Παρουσίαση Μουσικής

473. Κύριε
Μάνος Χατζιδάκις 2000 Μ.Χ.
Σείριος, 1999
 
Ο Μάνος Χατζιδάκις είναι «ο Μάνος» για κάθε Έλληνα. Τα τραγούδια του είναι πασίγνωστα. Μερικά ωστόσο είναι λιγότερο προβεβλημένα. Χάρις στον κύριο Φλωράκη που μας συντροφεύει κάθε πρωί στο ΤΡΙΤΟ πρόγραμμα, γνώρισα και το «Κύριε» σε στίχους Βαγγέλη Ροζακέα.
Πρέπει να ομολογήσω ότι όταν διάβασα ότι τα όνειρα γέμισαν την κάμαρα με αποτέλεσμα να μην χωράνε ούτε τα παπούτσια, αισθάνθηκα… όμορφα.
Ερμηνεία, Ενορχήστρωση και Διεύθυνση Ορχήστρας: Μάνος Χατζιδάκις
 
Κύριε....
είχα μια ζεστή καρδιά
σκεπασμένη με κεραμίδια
στην άλλη άκρη της πολιτείας
Κύριε....
αγαπούσα τα πουλιά
χαιρετούσα τους ανέμους
και μεγάλωνα...
Κύριε....
τα βράδια που άναβες τ' αστέρια σου
και 'γω τη μικρή μου λάμπα
άνοιγε όλα μου τα όνειρα βεντάλια...
Κι είχα πολλά όνειρα, Κύριε...
τόσα πολλά που γέμισε η κάμαρά μου
Και δεν χωρούσαν τα έπιπλα και τα παπούτσια μου
έπειτα δεν χωρούσε κι εμένα....

Παρουσίαση βιβλίου

Αντιοξειδωτικά. Ποιά, πού, πώς

Χάρης Κανδηλώρος

Εκδ. Athenian Science Publisher, 2023

Βιβλίο εκλαϊκευμένης ιατρικής.

Αποκλειστική συνέντευξη του συγγραφέα και γιατρού Χάρη Κανδηλώρου στον Οδυσσέα Ξένο:
ΟΞ Ευχαριστούμε πολύ που εμπιστεύεστε το μνημειώδες αυτό έργο σας στην Μενεστρέλων Πολιτεία
ΧΚ Παρακαλώ. Ελπίζω οι Μενεστρέλοι να το απολαύσουν.
ΟΞ Δεν θα σταθώ στο ιατρικό κομμάτι, ούτε θα το εξετάσω από άποψη υγείας.
ΧΚ Ε, ναι. Φυσικό είναι. Είστε λίγο …Ξένος.
ΟΞ Αυτό που με ενδιαφέρει περισσότερο είναι τα αποσπάσματα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας.
ΧΚ Ε, ναι. Φυσικό είναι. Είστε λίγο …Οδυσσέας.
ΟΞ Με εντυπωσιάζει πόσες γνώσεις έχετε από τα αρχαία κείμενα. Ιπποκράτης Γαληνός, Θεόφραστος, Διοσκουρίδης, Αθήναιος, Αριστοφάνης !
ΧΚ Δεν είχα γνώσεις, αλλά απέκτησα. Πήγα στις εκδόσεις ΚΑΚΤΟΣ, αγόρασα μια τριανταριά βιβλία, πλήρωσα μια 350αριά ευρώ και κάθισα ενάμισι χρόνο και διάβασα ΟΛΑ τα κείμενα. Υπογράμμισα με κίτρινο φωσφορίζοντα μαρκαδόρο ΟΛΑ τα σημεία όπου αναφερόταν μια τροφή και στην συνέχεια έγραψα με πολυτονικό το αρχαίο κομμάτι και με μονοτονικό την μετάφραση.
ΟΞ Φανταστικό! Δουλειά εργάτριας μέλισσας.
ΧΚ Τιμημένη εργατιά.
ΟΞ Όλα αυτά που μάθατε τα θυμάστε απ’ έξω;
ΧΚ Ουδόλως. Γι’ αυτό τα έγραψα. Για να μπορώ να τα βρίσκω όποτε θέλω. Το βιβλίο αυτό λειτουργεί σαν εγκυκλοπαιδικό ευρετήριο.
ΟΞ Το έργο σας είναι μοναδικό.
ΧΚ Μοναδικό και απαραίτητο σε κάθε πολίτη. Επί τη υποθέσει: Ξυπνάτε ένα πρωί και διαβάζετε ότι ο φιλόσοφος Κικέρων ονομάζεται στην πραγματικότητα «Ρεβίθης» (Cicer arietinum είναι το ρεβίθι). Αυτό και μόνο δεν σας φτιάχνει τη μέρα σας;
ΟΞ Ναι, αναμφισβήτητα.
ΧΚ Ή πάλι τρώγοντας γλυκό κυδώνι, δεν μπορείτε να μην σκεφτείτε τον πονηρό Αριστοφάνη.
ΟΞ Αλήθεια; Γιατί; Θυμείστε μου το εδάφιο.
ΧΚ Μα είναι δυνατόν να μην θυμάστε; …«τῶν τιτθίων, ὡς σκληρά καί κυδώνια…»
ΟΞ Που θα πεί;
ΧΚ Ετούτα τα βυζάκια, σκληρά σαν κυδώνια…
ΟΞ Χμ, ναι, οπωσδήποτε. Αριστοφανικότατο. Για πέστε μου όμως, τον τίτλο του έργου τον είχατε ορίσει εξ αρχής;
ΧΚ Για να είμαι ειλικρινής τον άλλαξα επί του πιεστηρίου. Αρχικά ήταν «Αλεξιφάρμακα».
ΟΞ Όπως αλεξίσφαιρο δηλαδή.
ΧΚ Ακριβώς. Οι τροφές που μας γλυτώνουν από τα φάρμακα, όπως το γιλέκο που μας γλυτώνει από τις σφαίρες.
ΟΞ Ωραία λέξη. Είστε και γλωσσοπλάστης.
ΧΚ Ουδαμώς νέε μου. Αλεξιφάρμακα ήταν ένα ποιητικό πόνημα του Νίκανδρου του Κολοφώνιου. Αλλά αναφερόταν σε δηλητήρια. Φοβήθηκα ότι θα δημιουργούσε σύγχυση στον νεοέλληνα αναγνώστη. Άσε που οι απόγονοι του Νίκανδρου μπορεί να με κατεδίωκαν δικαστικά για τα συγγραφικά δικαιώματα.
ΟΞ Με εντυπωσίασαν επίσης πολύ και οι μεσαιωνικές αναφορές που υπάρχουν στο τέλος κάθε συνταγής.
ΧΚ Λέτε για τα πτωχοπροδρομικά στιχάκια που υπογραμμίζουν τις ταξικές διαφορές ιδιαίτερα στον εκκλησιαστικό χώρο μεταξύ ηγουμένου και χαμηλόβαθμων καλογήρων.
ΟΞ Ακριβώς. Συγκράτησα το δίστιχο: «…οὐκ εἶσαι σεβαστοῦ παιδὶν οὐδὲ κουροπαλάτη, σαρδαμαριοῦ παιδίν εἶσαι, χαβιαροκαταλύτου…»
ΧΚ Βλέπετε; Από τότε όλοι ήσαν ίσοι, αλλά μερικοί αποδείχτηκαν πιο ίσοι από τους άλλους…
ΟΞ Παραθέτετε περικοπές και από μια παλιά διαιτητική του 1794 του Κων/νου Μιχαήλ. Θέλετε να μας πείτε κανένα πικάντικο απόσπασμα;
ΧΚ «…Τό σωκκολάτον τρέφει γάρ καλῶς καί ἐνδυναμώνει εὐθύς τήν ἀδύνατον φύσιν, ἀναζωπυρεῖ τά πνεύματα, ὅθεν βοηθεῖ ἐκείνους ὅσοι εἶναι ἀδύνατοι εἰς τό νά ἐκτελῶσι τό χρέος τῆς ὑπανδρείας των καί ὅσοι άδυνάτησαν ἀπό ὑπερβολικήν συνουσίαν…»
ΟΞ Α! Τι ωραία! Να τρώμε δηλαδή για να είμαστε πιο «αποτελεσματικοί» εμείς οι άντρες.
ΧΚ Άδικα χαρήκατε. Δεν ισχύει επιστημονικά. Αλλά είναι νόστιμο πάντως… το κακάο εννοώ.
ΟΞ Σας ευχαριστώ πολύ για την συνέντευξη
ΧΚ Χαρά μου. Αλλά να την απομαγνητοφωνήσετε με ακρίβεια.
ΟΞ Σας το υπόσχομαι.  

Παρουσίαση μουσικής
472 Ιδανικοί αυτόχειρες
Σάλπισμα
Minos-EMI, 1980
 
Όπως αναφέρει ο Θανάσης Γιώγλου:
Το Πάσχα του 1978 είχε προγραμματισθεί από την Columbia η κυκλοφορία του δίσκου «Σάλπισμα» με μελοποιημένα ποιήματα των Κώστα Βάρναλη, Κώστα Καρυωτάκη, Άρη Αλεξάνδρου και Δημήτρη Θάνου από τον συνθέτη Λουκά Θάνο… όμως τελικά κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 1980, λίγο μετά τον θάνατο του Νίκου Ξυλούρη.
Ο συνθέτης Λουκάς Θάνος γράφει:
Τα τραγούδια αυτά μελοποιημένα το 1969 - 1972 ηχογραφημένα το 1976, παρ’ όλο που χρειάστηκαν 10 χρόνια για να δοθούν στο εμπόριο και με βρίσκουν μετουσιωμένο σ’ αυτόν τον κυκεώνα της αλλαγής της 10ετίας που ανδρωθήκαμε, πιστεύω ακόμα στη γνησιότητά τους, είναι και αυτά πρoϊόντα του περιβάλλοντος της εποχής. Δεν ήτανε μονάχα πως είχε ανοίξει μια γεωλογική ρωγμή στο έδαφος που μαθαίναμε να περπατάμε. Ήτανε σάμπως ένα από καιρό παρατημένο ορυχείο μέσα στον ίδιο μας τον χαρακτήρα να’ χε ξαφνικά γκρεμιστεί. Καταλάβαινα πως αυτή η άγονη ανταλλαγή ιδεών και συναισθημάτων είχε χαράξει το δρόμο της προς την πυκνότερη ζούγκλα της καρδιάς μας, κι εδώ γινόμαστε κάτοχοι μιας αινιγματικής γνώσης που δεν μπορούσε παρά να διαβιβασθεί λαθραία κι εμείς τη δεχθήκαμε, την αποκρυπτογραφήσαμε για να την καταλάβουμε…
Το συγκεκριμένο κομμάτι είναι σε ποίηση Κώστα Καρυωτάκη και, όπως όλα, το τραγουδάει ο αξέχαστος Νίκος Ξυλούρης.
Ιδανικοί αυτόχειρες
Γυρίζουν το κλειδί στην πόρτα, παίρνουν
τα παλιά, φυλαγμένα γράμματά τους,
διαβάζουν ήσυχα, κι έπειτα σέρνουν
για τελευταία φορά τα βήματά τους.
Ήταν η ζωή τους, λένε, τραγωδία.
Θεέ μου, το φρικτό γέλιο των ανθρώπων,
τα δάκρυα, ο ίδρως, η νοσταλγία
των ουρανών, η ερημιά των τόπων.
Στέκονται στο παράθυρο, κοιτάνε
τα δέντρα, τα παιδιά, πέρα τη φύση,
τους μαρμαράδες που σφυροκοπάνε,
τον ήλιο που για πάντα θέλει δύσει.
Όλα τελείωσαν. Το σημείωμα να το,
σύντομο, απλό, βαθύ, καθώς ταιριάζει,
αδιαφορία, συγχώρηση γεμάτο
για κείνον που θα κλαίει και θα διαβάζει.
Βλέπουν τον καθρέφτη, βλέπουν την ώρα,
ρωτούν αν είναι τρέλα τάχα ή λάθος,
«όλα τελείωσαν» ψιθυρίζουν «τώρα»,
πως θ’ αναβάλουν βέβαιοι κατά βάθος.

 

 

Παρουσίαση μουσικής
471. Νερό στη βάρκα μας
Τακούνια για καρφιά
Cobalt Eclectic, 2022
 
 
Μια σύνθεση του Ορέστη Ντάντου, που έγραψε και τους στίχους.  Τραγουδάει η Μάρθα Φριντζήλα. Ο ίδιος έχει πει σε συνέντευξη: «… Ήθελα να μιλήσω για όλα αυτά που γίνονται μέσα από τη ματιά της γυναίκας όπως την καταλαβαίνει ένας άνθρωπος που τις αγαπάει ιδιαίτερα. Ήθελα να μιλήσω για όλα όσα παρατηρώ και με  απασχολούν μέσα από το στόμα των κοριτσιών αυτή τη φορά….»
Νερό στη βάρκα μας
Οι έρωτες είναι νερό στη βάρκα, νερό στη βάρκα μας
που μπάζει πάντα, νερό στη βάρκα, νερό στη βάρκα μας.
Κι άμα τρυπήσει, νερό στη βάρκα, νερό στη βάρκα μας.
Άντε να κλείσει, νερό στη βάρκα, νερό στη βάρκα μας.
Όλο τον κόσμο γύρισα μα μόνο ετούτο ξέρω,
εγώ χωρίς εσένανε πονώ και υποφέρω.
Γέμισε η βάρκα μου νερό και πώς να την αδειάσω;
Mου πλημμυρίζεις το μυαλό κι αρχίζω να βουλιάζω.
Όλο τον κόσμο γύρισα μα μόνο ετούτο ξέρω,
εγώ χωρίς εσένανε πονώ και υποφέρω.
Γέμισε η βάρκα μου νερό και πώς να την αδειάσω;
Πάλι με σένα στο μυαλό ξυπνάω και βραδιάζω.

Παρουσίαση Μουσικής

470. Μπουμ ταρατα μπουμ
Ένα όμορφο τραγούδι, σύνθεση της γεννημένης στην Τσεχία από Έλληνες γονείς, Λένκας Πέσκου σε  στίχους Αλίκης Κωνσταντίνου. Τραγουδάει η Παιδική χορωδία του Σπύρου Λάμπρου.
Μπουμ ταραταμπουμ
Βάλτε όλοι τα παλτό σας, βάλτε γάντια και κασκόλ
πιάστε ντέφια, ταμπουρίνα, πιάστε ένα κλειδί του Σολ!
Μπουμ τα ρα τα μπουμ χιονίζει, μπουμ τα ρα τα μπουμ κι ασπρίζει
πέφτουν οι νιφάδες απαλά στη γη!
Μπουμ τα ρα τα μπουμ χιονίζει, μπουμ τα ρα τα μπουμ κι αρχίζει
η πιο ωραία του χειμώνα μουσική!
Φέρτε βιόλες, κλαρινέτα, φέρτε ήχους μαγικούς
η παρέλαση θα αρχίσει, φέρτε φίλους και γνωστούς!

Παρουσίαση μουσικής
469 Περιπλάνηση στην Ολυμπία
Ο ψύλλος. 1990
 
Ένας από τους παλαιότερους κατοίκους της Μενεστρέλων Πολιτείας είναι και ο συνθέτης Μιχάλης Τερζής.
Σήμερα μας κάνει άλλο ένα δώρο από την μουσική επένδυση της ταινίας του 1990 του Δημήτρη Σπύρου, το κομμάτι «Περιπλάνηση στην Ολυμπία».

 

Παρουσίαση μουσικής

468 Το απομεσήμερο ενός φαύλου

Άγρυπνο φεγγάρι

Εκδ. Ιανός  2019

Ο συμπαγής δίσκος ακτίνας του Νότη Μαυρουδή που συνοδεύει το βιβλίο  «Άγρυπνο φεγγάρι» περιέχει μελοποιήσεις ελληνικών ποιημάτων του 19ου και του 20ού αιώνα του Γ. Βιζυηνού, του Γ. Σαραντάρη, της Μ. Πολυδούρη, του Γ. Σεφέρη, του Ν. Λαπαθιώτη, του Κ. Βάρναλη και του Κ. Καρυωτάκη.

Τραγουδούν: Νένα Βενετσάνου, Χρήστος Θηβαίος, Μαρία Θωίδου, Αλκίνοος Ιωαννίδης, Σωκράτης Μάλαμας, Μόρφω Τσαϊρέλη. 

Γράφει ο συνθετης: «Είναι αλήθεια πως επί πολλά χρόνια με απασχολούσε η γλωσσική εξέλιξη και η αισθητική ιδιαιτερότητα των σπουδαίων αυτών ποιητών. […] Με οδηγό την κιθάρα μου, άρχισα από το 2016 να διερευνώ τις συλλαβές και τις λέξεις· πρόσεξα τους τονισμούς, το εννοιολογικό βάθος, τον βαθύτατα ερωτικό λόγο με τις παρακλήσεις, τις επιθυμίες, τον πόνο και τις υπαρξιακές ομολογίες, ανιχνεύοντας ακόμα και την απόκρυφη μουσική και ρυθμολογική αίσθηση που υποφώσκει στον ποιητικό τους λόγο. Ακολούθησα τους δρόμους τους…»

Το συγκεκριμένο ποίημα είναι του Γιώργου Σεφέρη και τραγουδάει ο Σωκράτης Μάλαμας και χορωδία. 

Το απομεσήμερο ενός φαύλου

Τράβα αγωγιάτη, καρότσα τράβα,

τράβα να φτάσουμε γοργά στην Κάβα!

Φύσα βαπόρι, βόα μηχανή,

να’ρθούμε πρώτοι εμείς, οι στερνοί.

Τα στερνοπαίδια και τ’ αποσπόρια

και τ’ αποβράσματα και τ’ αποφόρια

μιας μάχης που ήτανε γι’ άλλα κορμιά

για μάτια αλλιώτικα κι άλλη καρδιά.

Πολιτικάντηδες, καραβανάδες,

ψιλικατζήδες, κολλυβιστάδες,

μούργοι, μουνούχοι και θηλυκά 

τράβα αγωγιάτη, βάρα αμαξά.

Φτωχή Πατρίδα, στα μάγουλά σου

μαχαίρια γράφουνε το Γολγοθά σου·

Άννα λιοντόκαρδη, μάνα ορφανή,

κοίτα αν αντέχεις τέτοια πομπή:

το ματσαράγκα, το φαταούλα

με μπογαλάκια και με μπαούλα·

τη χύτρα που έβραζε κάθε βρωμιά

λες και την άδειασαν όλη μεμιά

σ’ αυτούς ανάμεσα τους ήπιους λόφους

όπου μας κλείσανε σαν υποτρόφους

ενός αδιάντροπου φρενοβλαβή

που στο βραχνά του παραμιλεί.

Δες το σελέμη, δες και το φάντη

πώς θυμιατίζουνε τον ιεροφάντη

που ρητορεύεται λειτουργικά

μπρος στα πιστά του μηρυκαστικά.

Μαυραγορίτες από τ’Ανάφια

της προσφυγιάς μας άθλια σινάφια,

γύφτοι ξετσίπωτοι κι αρπαχτικοί,

λένε, πατρίδα, πως πάνε εκεί

Στα χώματά σου τα λαβωμένα

γιατί μαράζωσαν, τάχα, στα ξένα

και δεν μπορούνε χωρίς εσέ

οι φαύλοι: τρέχουνε για το λουφέ.

Cava dei Tirreni, 7. 10. 1944

 Γιώργος Σεφέρης, Τετράδιο Γυμνασμάτων Β΄