Παρουσίαση βιβλίου
Φιοντόρ Κουζμίτς
Τολστόϊ Λέων
Εκδ. ΗΡΙΔΑΝΟΣ 1986







Ο ερημίτης Φεδόρ Κουζμίτς αναφάνηκε στη Σιβηρία στα 1836 και πέθανε στα 1864. Παράδοξες φήμες κυκλοφόρησαν στα περίχωρα με την εμφάνισή του. Έλεγαν πως ο άνθρωπος αυτός, που τόσο επίμονα έκρυβε το αληθινό του όνομα και την καταγωγή του, δεν ήταν παρά ο τσάρος Αλέξανδρος Ι, κι αυτό επιβεβαιώθηκε μετά το θάνατό του.
Ο Λέων Τολστόϊ, ο γίγαντας αυτός της ρωσικής λογοτεχνίας είναι κυρίως γνωστός για τα 2 μνημειώδη έργα του «Πόλεμος και ειρήνη» και «Άννα Καρένινα». Το μικρό αυτό πόνημα χωρίς τεράστια λογοτεχνική αξία περιέχει μερικά κομμάτια χαρακτηριστικά της γραφής και της σκέψης του Τολστόϊ, που αξίζει να διαβαστούν. Μερικά αποσπάσματα:
... Προσπάθησα να ξεχάσω τον θάνατο και να ζήσω ως να υπήρχε μονάχα η ζωή, κι έζησα έτσι ώσπου έφτασα στο σημείο να φοβάμαι το θάνατο...
... Πολλές φορές στοχάζουμαι πως ο άνθρωπος δε μπορεί να μην επιθυμεί. Και γω διαρκώς επιθυμώ... οι επιθυμίες μου μόλις πραγματοποιηθούν παύουν να με ενδιαφέρουν ... και τότε παύουν να είναι επιθυμίες... Να τώρα, ξάφνου πεθύμησα το χειμώνα – ήρθε, πεθύμησα τη μοναξιά – σχεδόν τη βρήκα, πεθύμησα να περιγράψω τη ζωή μου – γίνεται κι αυτό, κι όσο προχωράμε θα φυτρώνουν καινούργιες. Αυτή είναι η ζωή.
Και στοχάζουμαι πως αν όλη η ζωή δεν είναι παρά μια διαρκής εναλλαγή επιθυμιών κι η χαρά της ζωής η πραγματοποίησή τους, μήπως υπάρχει καμιά επιθυμία προσιτή για όλους τους ανθρώπους, που πάντα να πραγματοποιείται ή να πλησιάζει στην πραγματοποίησή της. Και βρήκα, πως την ευτυχία αυτή θα την έβρισκε ο άνθρωπος μόνο στο θάνατο. Όλη του η ζωή θα περνούσε πλησιάζοντας στην πραγματοποίηση ώσπου, αναμφισβήτητα θα πραγματοποιόταν η επιθυμία.
Στην αρχή η σκέψη αυτή μου φάνηκε λιγάκι παράδοξη. Μα, όταν καλοξέτασα το ζήτημα, είδα πως σ’ αυτό το κοντοζύγωμα του θανάτου έγκειται η λογική επιθυμία του ανθρώπου. Όχι ν’ αποβλέπει κανένας διαρκώς μόνο στο θάνατο, παρά στο πως θα κανονίσει τη ζωή του ώσπου να φτάσει σ’ αυτόν, απολυτρωμένος από τα πάθη και σύμφωνη στις πνευματικές αρχές που διέπουν κάθε άνθρωπο.